پاڤین ڕەمەزان – هەولێر
کۆڕبەندی ئاشتی و ئاسایشی خۆرهەڵاتی ناوەڕاست (MEPS) کۆتایی بە کارەکانی هێنا. ئەمساڵ کۆڕبەندەکە لە پارێزگای دهۆك بەڕێوە چوو. ناوەڕۆکی کۆڕبەندەکەش ئامانج لێی ئارام کردنەوەی دۆخی ناسەقامگیری ناوچەکە و بەرقەرارکردنی ئاشتەوایی بوو. تیایدا جگە لە سەرۆکایەتییەکانی هەرێمی کوردستان و لایەنە سیاسییەکانی، بەرپرس و نێردە و لێکۆڵەر و ڕۆژنامەنووسانی ناوەندە جیهانییەکان بەشدار بوون و چەندین گفتوگۆ و دیبەیت و دایەلۆگی جیاوازیش بەڕێوەچوو.
ئاستی بەرزی کۆڕبەندەکە
بە گوتەی ڕۆژنامەوانە بیانییەکان کە بەشدارییان لە کۆڕبەندەکەدا کردبوو، کۆڕبەندەکە لە ئاستێکی بەرزی تەکنیکی و ئامادەکارییەکی نایابدا بەڕێوەچوو. لێکۆڵەرێکی فەرەنسی ئاماژەی بەوە کردووە؛ ئەم كۆڕبەندە گەشەیەكی زۆری كردووە، قسەكەران ئاستێكی زۆر بەرزیان هەیە. ئەمە جێی خۆشحاڵییە لەم ناوچە ئارامەدا كە هەرێمی كوردستانە، دیدارێكی ئاوا ئاست بەرز بەڕێوە دەچێت، ئاسایش لە خۆرهەڵاتی ناوەڕاست، بەهۆی پشێوی و شەڕەوە زۆر خراپە، بەڵام جێی دڵخۆشییە هەرێمی كوردستان ئارام ماوەتەوە و بە هیوام ئارامتر بمێنێتەوە.
ئاستی بەرزی کۆڕبەندەکە ڕێگەخۆشکەر بوو بۆ ئەوەی هەواڵ و لێدوان و وێنە و چالاکییەکانی ئەو کۆڕبەندە لە مێدیاکاندا دەنگدانەوەیەکی باشی هەبێت لە ناوخۆ و دەرەوەدا.
ناوەندی چارەکردنی کێشەکانی ناوچەکە کوردستان دەبێت
بەپێی گوتەی توێژەرێکی قەتەری، کە لە کۆڕبەندەکەدا ئامادە بووە، هەنگاوەکانی حکوومەتی هەرێمی کوردستان بۆ ئاشتەوایی لە ناوچەکەدا، ئەگەر ئیستاش کاریگەرییەکانی دەرنەکەوێت لە داهاتوودا دەردەکەوێت.
د.عەبدوڵا باعبود، كە توێژەری بواری ناوچە ئیسلامییەکانە لە وڵاتی قەتەر، بۆ فەرمانگەی مێدیا و زانیاری قسەی کردووە و دەڵیت: “حكوومەتی هەرێمی كوردستان هەنگاوی گرنگی بۆ گفتوگۆ و ڕووبەڕووبوونەوەی قەیرانەكان هەڵگرتووە، بۆ چۆنییەتی چارە و دۆزینەوەی ڕێگه‌ی نوێ بۆ مامەڵەكردن لەگەڵیاندا، لێرەدا دۆزێكی گرنگ هەیە، كە دۆزی هەرێمی كوردستانە. دەشڵێت: ئەم هەنگاوانەی حكوومەتی هەرێمی كوردستان ڕەنگە بۆ ئێستا كاریگەرییەكانیان زۆر نەبێت، بەڵام بۆ داهاتوو كاریگەرییەكی باش بۆ ئاشتی و ئاسایشی ناوچەكە دروست دەكەن.”
ئەمە جگە لەوەی لە زۆربەی گفتوگۆکاندا، بەشداربووان زۆرترین قسەیان بە ئاراستەی ئەوە بووە هەرێمی کوردستان خاوەن دۆزێکی ڕەوایە و پێویستە جیهان پشتگیریی مافە دەستورییەکانی بکات و یەکسانی و دادپەرەوەری بەرامبەر هاووڵاتیانی کوردستان لە بەرژەوەندیی حکوومەتی عێراقیشدایە.
ئەزموونی هەرێمی کوردستان لە ناوچەکە ناوازەیە
لە کۆڕبەندەکەدا، تیشک خرایە سەر پێسکەوتنەکانی هەرێمی کوردستان و ئاسایش و سەقامگیریی هەرێمی کوردستان لە ناوچەیەکی هەستیار و ئاڵۆز و پڕ کێشمەکێشمی ئیقلیمی و جیهانی. لای خۆیەوە، عەلا ڕوکابی، ئەندامی پەرلەمانی عێراق، کە بەشداربوویەکی کۆڕبەندەکە بوو، سەرسامی خۆی بە پێشکەوتنەکانی هەرێمی کوردستان نەشاردەوە و لە لێدوانێکدا، ڕایگەیاند: ئەوەی لە هەرێمی کوردستان هەیە ئەزموونێکی ناوازەیە، ئەزموونێکی زۆر پێشەنگکارانە لە کوردستان ڕوودەدات، من هیواخوازم لە هەموو پارێزگاکانی عێراق پێشکەوتن ببینم.
ئەو ئەندامەی پەرلەمانی عێراق، باسی لەوەکرد لەڕووی یاسای وەبەرهێنانەوە هەرێمی کوردستان کارئاسانی زۆری کردووە بۆ وەبەرهێنەران و گوتی: باج لەسەر وەبەرهێنەران کەمکراوەتەوە، ئەوە کارێکی زۆر باشە، کارکردن دژی گەندەڵی کارێکی زۆر باشە، ئەمە وا دەکات وەبەرهێنەران لە تەواوی جیهان روو لەو ناوچەیە بکەن، پێمان خۆشە ئەو جموجۆڵەی لە هەرێمی کوردستان هەیە، بە هەمان شێوە لە هەموو شارەکانی دیکەی عێراق هەبێت. ئەوەشی خستەڕوو؛ زۆربەی پارتە سیاسییەکان کە دەسەڵاتدارن لە عێراق، بوونەتە مافیای سیاسی و هەر یەکەیان لیجنەیەکی ئابووریی خۆی هەیە و دەچێتەسەر وەبەرهێنەران و پارەیان لێ وەردەگرن و لە پرۆژەی دیکە وەبەرهێنان دەکەن .
نابێت عێراق خواستی کورد پشتگوێ بخات
لەسەرجەم مێزگەردەکانی کۆڕبەندەکەدا، بەرپرس و نێردەی ولاتان، سەبارەت بە کێشەکانی نێوان هەولێر و بەغدا یەک هەڵوێستیان هەبوو. ئەویش بەهەند وەرگرتنی داواکارییەکانی کوردستانە لەلایەن حکوومەتی فیدرالی عێراقەوە. دەیڤ والاس، کاندیدی کۆمارییەکان بۆ کۆنگرێسی ئەمەریکا، لە کۆڕبەندەکەدا و لە لێدوانێکدا، ئەوەی ڕاگەیاند: دەبێت حکومەتی فیدراڵ هەماهەنگی هەبێت لەگەڵ حکومەتی هەرێـمی کوردستان بۆ ئەوەی پێکەوە لە بەرژەوەندی خەڵکی لە هەردوولا کاربکەن، نابێت ویست و خواستی کورد پشگوێ بخرێت. دەشڵێت: چاومان لەوەیە ئاشتی لە ناوچەکە بەرقەراربێت و دەبێت گرژییەکان کەم بکەینەوە بۆ ئاستێکی زۆر نزم، دەبێت بەردەوامی بە ئاشتی بدەین.