د.سالار عوسمان
ھاوڕێ ئەوجا ڕێ !..
بەشی یەکەم
جـــارێ پێش هەر ئاخافتنێک، (ئەوجا) واتە (ئینجا) و (پاش ئەوە) و (ڤێجا) و پتریش لە هەولێر و دەشتەکەی بەکاردێت. باوکم، وەک خۆی لە ئانی ناوهێنانی کۆچکردووانا دەیفەرموو، غەریقی ڕەحمەتی خودا بێت، ئەویش غەریقی ڕەحمەتی خودا بێت، زۆرجار، کە قســـە دەهاتە ســـەر ســـەفەر و سیاحەت، دەیگوت:(الرفیق ثم الطریق)، هەر زوو دەشیکردە کوردی و دەیگوت، هاوڕێ ئەوجا ڕێ، بۆیە منیش بەیادی باوکمەوە، کە حەکیمانە ســـەری لە ئوموری دونیا دەردەچوو، ناونیشانی ئەم زنجیرە وتارەم کردە:( هاوڕێ ئەوجا ڕێ !..).
لەمێژە بەنیازم شتێک دەربارەی سەفەر و گەشت و گەڕان و سیاحەت بنووسم، لێ دەرفەت نەبووە و دیارە ئێستێ خوا هاریکارە و، وا لە خزمەتتانا بەکورتی یەژم:
-کورد و سیاحەت بەینیان باش نییە، لەبەر ئەوەی کوردی دۆ لێ ڕژێنراوی ماڵ لێ وێرانکراو قەت ئازاد نەبووە، چونکە وەک مەعلوومە لای بەڕێزتان ســـیاحەت بەرهەمی ئازادییە، لەهەر کوێیش ئەگەر بڕێک، یا زەمین و زەمەنێک ئازاد بوو بێ، لەوێ دەستی بە سیاحەت کردووە و نموونە، لەوەتەی فرۆکەخانەی خۆی هەیە، واتە لە ساڵی (200٣) وە تائێستا، بەڵام ئەمەیان ســـەفەرە و خۆ ئەگەر زانستییانە لێوەی بدوێین، ســـەفەر و سیاحەت، سیاحەت و ئازادی، ســـیاحەت و داهاتی هاووڵاتی، ڕونگا کەلتوورییەکان و جیاوازی نێوانیان بۆ ســـیاحەت، هەر هەموو ئەمانە و پتریش، بابەتی قســـەهەڵگرن و دواتر لەوانەیە بێینەوە سەری، گرنگ لێرەدا
دەمانەوێ بڵێین: سیاحەت بەرهەمی ئازادییە و لە کوێ ئازادی هەبوو سیاحەتیش دەبێ!.. -ســـیاحەتی نێوخۆیی بابەتێکی گرنگە، کورد لەوەشدا ســـەرکەوتوو نەبووە، لەوانەیە هەزار دەرد و بەربەست و گرفت هەبن، بەدڵنیاییەوە بەرپرسانی ئەو بوارەیش قسەی خۆیان و بگرە پاساوی خۆیشیان هەیە، لێ ئەوەی من دەمەوێت لێرە و لەم دەرفەتە کورتەدا جێگریی بکەم ئەمەیە: ( ســـیاحەتی نێوخۆیی سەرکەوتوو نییە!..)، ئەم ناسەرکەوتوویەیش بە پلەی یەک بۆ دواکەوتوویی کۆمەڵایەتی دەگەڕێتەوە، با نەیشـــارینەوە، پتر لە نیوەی کۆمەڵگەی کوردی بڕوای بە ئازادیی تاک نییە، ڕێز لە تایبەتمەندییە کەســـییەکان ناگرێ، توانای تێگەیشتن لە جیاوازییەکانی نییە، کۆڵەوارە لە ئاست بەرهەمدارکردنی جیاوازییەکان و ترسنۆکە لە بینینی نوێدا، کە سیاحەت بریتیە لە هەموو ئەو چەمکانە پێکەوە!.. واتە تۆ ناتوانی داوای سیاحەت بکەی و ڕقیشت لە میوزیک بێت، نابێ و ناکرێ داوای هۆتێلێکی پێنج ئەستێرە بکەیت بەدیار شـــەپۆڵی دەریاوە و گۆرانیت پێ حەرام بێت، ناکرێت و ڕێی تێ ناچێ داوای ژیان بکەیت و
نەشهێڵیت کچەکەت پڕ بە دڵی خۆی قاقا پێبکەنێت!.. -سیاحەت یـەکێکە لە ناونیشـــانەکان، واتە بۆ ئەوەی کۆمەڵگاکان، سیستەمی حوکمڕانی
و جۆری تێگەیشـــتنی تاکەکان بناســـیتەوە، دەبێ لەڕێگەی ناونیشانی سیاحەتەوە تێکەڵی ئەو ئەتمۆســـفێرە بیت، کە پێی دەگوترێت ئەتمۆسفێری ژیان، بەداخەوە ئەتمۆسفێری ژیانی کوردی نەباشـــە و ئەو بڕەی باشیشـــە، وەک پێشـــتر ئاماژەمان پیدا هی ئەو ئازادییەیە کە ڕاپەڕینـــی ئـــاداری 1991 دەگەڵ خۆیدا هێنا و بەردەوامە، لێ لەچاو ئەو هەموو ســـاڵە باش نییە، بۆ ئەوەی باشـــتر بێت، دەبێ حکومەتی هەرێمی کوردستان چاوێک بەم پرسە گرنگەدا بخشـــێنت، پرســـێک، کە هەم تێگەیشـــتنە کەلتووریی و کۆمەڵایەتییەکان چاکتر دەکات و هەمیش پارەیەکی زۆر دەخاتە خەزێنەی هەرێمی کوردستانەوە!.