پێنجشەممە, تشرینی دووه‌م 28, 2024

دەقی وتاری نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان  له‌ ڕێوڕه‌سمی کردنه‌وه‌ی پێنجه‌مین كۆنگره‌ی یه‌كێتیی نیشتمانیی كوردستان

سه‌رله‌به‌یانیی ئه‌مڕۆ چوارشه‌ممه‌ 27/9/2023 به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی، سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان، له‌ سلێمانی به‌شداری له‌ ڕێوڕه‌سمی کردنه‌وه‌ی پێنجه‌مین كۆنگره‌ی یه‌كێتیی نیشتمانیی كوردستاندا كرد كه‌ به‌ڕێزان سه‌رۆك كۆماری عێراق و ژماره‌یه‌ك له‌ وه‌زیران و به‌رپرسانی ئیداری و حزبیی عێراق و هه‌رێمی كوردستان و كونسوڵ و نوێنه‌رانی وڵاتانی بیانی ئاماده‌ی بوون.

له‌ ڕێوڕه‌سمه‌كه‌دا به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان وتارێكی پێشكه‌ش كرد، ئه‌مه‌ ده‌قه‌كه‌یه‌تی:

به‌ڕێز بافل جه‌لال تاڵه‌بانى،

سه‌رۆكى يه‌كێتيى نيشتمانيى كوردستان

به‌ڕێزان ئاماده‌بووان و ئه‌ندامانى كۆنگره‌ى پێنجه‌مى يه‌كێتیی نیشتمانیی كوردستان

خۆشحاڵم كه‌ له‌گه‌ڵ ئێوه‌ى به‌ڕێزدا، ئه‌مڕۆ به‌شدارى له‌ ڕێو‌ڕه‌سمى كردنه‌وه‌ى كاره‌كانى پێنجه‌مين كۆنگره‌ى يه‌كێتيى نيشتمانيى كوردستاندا ده‌كه‌م. پيرۆزباييى به‌ستنى كۆنگره‌ له‌ ته‌واوى ئه‌ندامان و جه‌ماوه‌رى يه‌كێتى ده‌كه‌م، هيواى سه‌ركه‌وتن بۆ ئێوه‌ و بۆ كۆنگره‌كه‌تان ده‌خوازم. هيوادارم كۆنگره‌، بۆ دۆخى سياسيى هه‌رێمى كوردستان و عێراق، ئه‌نجامى باش و ئه‌رێنى لێ بكه‌وێته‌وه‌.

هه‌ر لێره‌دا، هه‌ر له‌م ڕۆژه‌ گرنگه‌دا به‌وپه‌ڕى ڕێز و شكۆوه‌، خوالێخۆشبوو سه‌رۆك مام جه‌لال به‌بير ده‌هێنينه‌وه‌. گيانى شاد و يادى هه‌ميشه‌ به‌ خێر بێت. يه‌كێتیی نیشتمانیی كوردستان، يادگاريى مام جه‌لاله‌ و ده‌بێ له‌سه‌ر هه‌مان گيان و بير و ئاراسته‌ى ئه‌و، بۆ لێكتێگه‌يشتن و ته‌بايى و چاره‌سه‌رى كێشه‌كان، بۆ پاراستنى به‌رژه‌وه‌نديى گشتى، له‌سه‌ر ئه‌و ڕێچكه‌یه‌ی مام جه‌لال به‌رده‌وام بێت.

يه‌كێتيى نيشتمانيى كوردستان، ڕۆڵ و پێگه‌يه‌كى ديار و سه‌ره‌كى له‌ بزووتنه‌وه‌ى ڕزگاريخوازيى كوردستاندا هه‌يه‌. له‌ سه‌رده‌مى ئازاديدا، له‌گه‌ڵ پارتى ديموكراتى كوردستان، دوو هێزى سه‌ره‌كيى بنياتنه‌ر و دامه‌زرێنه‌رى ئه‌زموونى هه‌رێمى كوردستان و ده‌ستكه‌وته‌كانيان بوون. به‌ به‌شدارى و هاوكاريى به‌ره‌ى كوردستانى و هێز و لايه‌نه‌ سياسييه‌كانى ديكه‌، مێژووى نوێيان بۆ گه‌لى كوردستان، نووسيوه‌.

ئێستاش يه‌كێتى له‌ هه‌رێمى كوردستان و له‌ عێراقيش، يه‌كێكه‌ له‌ هێزه‌ سه‌ره‌كييه‌كانى پرۆسه‌ى سياسی‌، ئه‌وه‌ش به‌رپرسياريه‌تييه‌كى گه‌وره‌ى نيشتمانى‌ ده‌خاته‌ سه‌ر شانى یه‌كێتی. له‌گه‌ڵ هێز و لايه‌نه‌ سياسى و پێكهاته‌كانى كوردستاندا، هه‌موويان پێكه‌وه‌ ئه‌ركى پاراستنى يه‌كڕيزى و ته‌بايى و كارى هاوبه‌شيان له‌سه‌ر شانه‌، بۆ ئه‌وه‌ى ماف و ده‌ستكه‌وته‌ ده‌ستوورييه‌كانى هه‌رێمى كوردستان بپارێزن.

به‌ڕێزان،

ئه‌زموونى پێكه‌وه‌كاركردنى پارتى و يه‌كێتى و هاوكارى و برايه‌تيى جه‌نابى سه‌رۆك مه‌سعوود بارزانى و خوالێخۆشبوو جه‌نابى سه‌رۆك مام جه‌لال، سه‌لماندوويه‌تى كه‌ سه‌ركه‌وتن له‌ يه‌كڕيزى و هاوبه‌شى و كارى پێكه‌وه‌ييدايه‌. سه‌ركه‌وتنى ڕاپه‌ڕين، جێگيريكردنى فيدراڵى و زۆرێك له‌ مافه‌كانى گه‌لى كوردستان له‌ ده‌ستوورى عێراقدا، ئاوه‌دانى و پێشكه‌وتنى هه‌رێمى كوردستان، به‌رهه‌مى ڕاسته‌وخۆى ئه‌و هاوكارى و ته‌بايى و برايه‌تييه‌ بووه‌.

ئێستاش، بۆ تێپه‌ڕاندنى هه‌موو سه‌ختييه‌كان، بۆ چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كان، بۆ پاراستنى ده‌ستكه‌وت و مافه‌ ده‌ستوورييه‌كانى هه‌رێمى كوردستان، تاكه‌ ڕێگه‌مان له‌به‌رده‌مدايه‌، ئه‌ويش به‌رده‌وامى و درێژه‌دانه‌ به‌ هاوكارى و يه‌كترقبووڵكردن و هاوبه‌شى و كارى پێكه‌وه‌ييى لايه‌نه‌ سياسييه‌كان و پێكهاته‌كانى هه‌رێمى كوردستان، لێره‌ و له‌ به‌غدا. هێز و مانه‌وه‌ى هه‌موومان له‌ يه‌كڕيزى و ته‌باييدايه‌، پێچه‌وانه‌كه‌يشى زيان و لاوازيى هه‌رێمى كوردستانه‌.

پێويستيى ئه‌م قۆناغه‌ و ئاڵنگارى و مه‌ترسييه‌كانى به‌رده‌م هه‌رێمى كوردستان، ئه‌وه‌ ده‌خوازێت كه‌ هه‌موو هێز و لايه‌نه‌ سياسييه‌كان، هه‌رچى ناكۆكييان هه‌يه‌ به‌لاوه‌ بنێن. هه‌رێمى كوردستان به‌هێزتر بكه‌ين و هه‌موومان پێكه‌وه‌، يه‌كهه‌ڵوێست، يه‌كده‌نگ و به‌هێز، له‌ به‌غدا بين. ده‌بێ ئه‌وه‌ ئامانجى هاوبه‌ش و كۆكه‌ره‌وه‌ى هه‌موومان بێت.

ئاسايييه‌ لايه‌نه‌كان ڕكابه‌ريى سياسى و جياوازييان له‌ بيروبۆچوونى سياسيدا هه‌بێت، به‌ڵام پێويسته‌ به‌رژه‌وه‌ندييه‌كى هاوبه‌ش، هه‌موومان بۆ ئامانجێكى هاوبه‌ش كۆبكاته‌وه‌ كه‌ پاراستنى ئه‌زموون و ماف و ده‌ستكه‌وته‌ ده‌ستوورييه‌كانى هه‌رێمى كوردستانه‌.

هه‌رێمى كوردستان كاتێك به‌هێزه‌ كه‌ لايه‌نه‌ سياسييه‌كانى، يه‌كڕيز و ته‌با بن، كه‌ دامه‌زراوه‌كانى، سه‌ربه‌خۆ و پارێزراو و ڕێزلێگيراو بن، كه‌ ده‌ستێوه‌ردانى حزبى و سياسى له‌ كاروبارى دامه‌زراوه‌كان و پێشمه‌رگه‌ و هێزه‌ ئه‌منييه‌كاندا نه‌بێت.

هه‌رێمى كوردستان كاتێك به‌هێزه‌ كه‌ لايه‌نه‌ سياسييه‌كان، به‌رژه‌وه‌نديى باڵاى گه‌ل و وڵات، بخه‌نه‌ پێش هه‌موو به‌رژه‌وه‌ندييه‌كى ديكه‌وه‌. كه‌ ململانێى حزبى و سياسى، نه‌بێته‌ مه‌ترسى و هه‌ڕه‌شه‌ له‌سه‌ر قه‌واره‌ى سياسى و ده‌ستووريى هه‌رێمى كوردستان.

ئاماده‌بووانى به‌ڕێز،

هه‌رێمى كوردستان له‌ ڕاپه‌ڕينه‌وه‌ تا ئێستا، وێڕاى هه‌موو هه‌وراز و نشێوى و كه‌موكوڕييه‌كان، ئه‌زموونێكى جوانى له‌ ناوچه‌كه‌دا نيشان داوه‌ كه‌ بووه‌ مايه‌ى سه‌رنج و ڕێزى جيهان و عێراق.

ديموكراسى، ئازادييه‌كان، مافه‌كانى مرۆڤ، ئازاديى ڕاده‌ربڕين و ئازاديى ڕۆژنامه‌وانى، پێكه‌وه‌ژيان، يه‌كترقبووڵكردن، لێبورده‌يى، فره‌ييى ئايينى و نه‌ته‌وه‌يى، هه‌موو ئه‌وانه‌، ئه‌و سيما و بنه‌ما و به‌ها هاوبه‌شانه‌ن كه‌ هه‌رێمى كوردستان به‌ جيهانى پێشكه‌وتووى مرۆڤايه‌تييه‌وه‌ دیانبه‌ستێته‌وه‌ و بوونه‌ته‌ مايه‌ى ڕێز و شانازيى گه‌لى كوردستان.

ئێمه‌ له‌ هه‌رێمى كوردستان ده‌بێ بۆ هه‌ميشه‌ ده‌ست به‌و بنه‌ما و به‌ها باڵاكانى مرۆڤايه‌تييه‌وه‌ بگرين و بيانپارێزين. ده‌بێ هێز و لايه‌نه‌ سياسييه‌كان و ده‌سه‌ڵات و دامه‌زراوه‌كانى هه‌رێمى كوردستان، كار بۆ به‌هێزكردنيان بكه‌ن، بيانكه‌نه‌ بنه‌مايه‌كى سه‌ره‌كيى بير و كردار و كار و ژيانى سياسى و په‌روه‌رده‌يى و كۆمه‌ڵايه‌تيمان.

هه‌ڵبژاردن وه‌ك بنه‌ماى سه‌ره‌كيى ڕه‌وايه‌تيى ده‌سه‌ڵات و حوكمڕانى، بۆ هه‌رێمى كوردستان پێويسته‌ يه‌كه‌م و هه‌ره له‌پێشه‌وه‌ بێت‌. ده‌بێ هه‌موو لايه‌نه‌ سياسييه‌كان كار بكه‌ن بۆ ئه‌وه‌ى شوباتى داهاتوو، ده‌نگدانێكى سه‌ركه‌وتوو بۆ هه‌ڵبژاردنى په‌رله‌مانى كوردستان به‌ڕێوه‌ بچێت.

هه‌رێمێكى كوردستانى به‌هێز ده‌توانێت ڕۆڵ و ئاماده‌يى و كاريگه‌ريى باشترى له‌ به‌غدا و له‌سه‌ر ئاستى هه‌موو عێراق هه‌بێت. ده‌توانێت باشتر به‌رگرى له‌ ده‌ستكه‌وته‌كان و مافه‌ ده‌ستوورييه‌كانى بكات. ده‌توانێت جێگه‌يه‌كى باشتر و به‌هێزتر له‌ ناوچه‌كه‌ و له‌ جيهاندا بگرێت. بۆيه‌ به‌ په‌له‌ى يه‌كه‌م ئه‌ركى پارتى و يه‌كێتييه‌ له‌گه‌ڵ هه‌موو هێز و لايه‌نه‌ سياسييه‌كانى ديكه‌ى هه‌رێمى كوردستاندا، كار بۆ سه‌رخستنى هه‌ڵبژاردن بكه‌ن.

به‌ڕێزان،

ئه‌وه‌ زۆر باش و پێويسته‌ كه‌ حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان له‌گه‌ڵ حكوومه‌تى عێراقى فيدراڵى بۆ چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كان له‌ گفتوگۆى به‌رده‌وامدان. ڕاسته‌ هه‌ندێك به‌ره‌وپێشچوون له‌ گفتوگۆكاندا هه‌يه‌، به‌ڵام هێشتا له‌به‌ر كێشه‌كانى به‌رده‌م جێبه‌جێكردنى ياساى بودجه‌ و ناردنى شايسته‌ دارايييه‌كانى هه‌رێمى كوردستان، هه‌روه‌ها له‌به‌ر هه‌نارده‌نه‌كرنه‌وه‌ى نه‌وت، ئێستا هه‌رێمى كوردستان له‌ دۆخێكى سه‌ختى داراييدايه‌. دۆخه‌كه‌ كاريگه‌رييه‌كى دژوارى به‌سه‌ر ته‌واوى ژيان و گوزه‌رانى هاووڵاتييان‌ جێهێشتووه‌.

لێره‌دا، جه‌خت له‌وه‌ ده‌كه‌ينه‌وه‌ كه‌ هه‌رێمى كوردستان ده‌يه‌وێت هه‌موو كێشه‌ و ناكۆكييه‌كانى له‌گه‌ڵ به‌غدا به‌ گفتوگۆ و لێكتێگه‌يشتن له‌سه‌ر بنه‌ماى ده‌ستوور چاره‌سه‌ر بكات. ئێمه‌ چاوه‌ڕوانيمان هه‌يه‌ حكوومه‌تى عێراقى فيدراڵى به‌پێى ڕێككه‌وتنه‌ سياسييه‌كان و ياسا و ده‌ستوور و سيسته‌مى فيدراڵى، مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ هه‌رێمى كوردستاندا بكات. نابێ بودجه‌ و مووچه‌ى مووچه‌خۆرانى هه‌رێمى كوردستان بكرێته‌ بارمته‌ى ناكۆكيى سياسی.

ده‌بێ لايه‌نه‌ سياسييه‌كانى پێكهێنه‌رى حكوومه‌تى فيدراڵى، يارمه‌تيده‌ر و پشتيوانى سه‌رۆك وه‌زيران به‌ڕێز محه‌مه‌د شياع سوودانى بن بۆ جێبه‌جێكردنى ڕێككه‌وتنه‌ سياسييه‌كان. ده‌بێ هه‌موو كه‌س و لايه‌ن و هێزه‌كان له‌ عێراق بزانن كه‌ دروستكردنى كێشه‌ى دارايى بۆ هه‌رێمى كوردستان، هيچ خزمه‌تێك به‌ عێراق ناكات.

ئارامى و سه‌قامگيرى و پێشكه‌وتنى هه‌رێمى كوردستان و هه‌ر ناوچه‌يه‌كى عێراق، ئارامى و سه‌قامگيرى و پێشكه‌وتنه‌ بۆ هه‌موو عێراقه‌. ئێمه‌ له‌ هه‌رێمى كوردستان به‌م گيانه‌ و به‌م تێگه‌يشتنه‌ له‌ ته‌واوى عێراق ده‌ڕوانين، هه‌ر ئه‌وه‌ش به‌ كه‌ڵكى گه‌لانى عێراق و ته‌واوى پێكهاته‌كانى دێت. عێراق به‌بێ جياوازى، كۆكه‌ره‌وه‌ و وڵاتى هه‌موومان بێت به‌ هه‌موو پێكهاته‌كانييه‌وه‌. بێبه‌شكردنى هه‌ر پێكهاته‌يه‌كى عێراق، پابه‌ندى و وابه‌سته‌يى به‌ وڵات‌ لاواز ده‌كات.

ده‌بێ هه‌موومان له‌ عێراق، ڕابردوو بكه‌ينه‌ وانه‌ و په‌ند و سوودى لێ وه‌ربگرين. شكستى هه‌رێم و یان هه‌ر ناوچه‌ و پێكهاته‌يه‌كى عێراق، هه‌رگيز سه‌ركه‌وتنى هيچ به‌ش و پێكهاته‌يه‌كى تر‌ى عێراق نه‌بووه‌ و نابێت. پێكهاته‌كان و سه‌رمايه‌ى مرۆيى و سروشتيى عێراق، هێزێكى گه‌وره‌ن بۆ عێراق. ئێمه‌ هه‌موومان پێكه‌وه‌ ده‌توانين عێراق بكه‌ينه‌ وڵاتێكى به‌هێزى ناوچه‌كه‌ و جيهان. ئه‌گه‌ر تێگه‌يشتن و ئيراده‌ى ڕاسته‌قينه‌ى سياسى بۆ ئه‌مه‌ هه‌بێت، به‌ دڵنيايييه‌وه‌ عێراق ده‌بێته‌ ئه‌و عێراقه‌.

وه‌ك چۆن يه‌كگرتوويى و يه‌كڕيزى له‌ هه‌رێمى كوردستان، بنه‌ماى سه‌ركه‌وتنمانه‌، به‌ هه‌مان شێوه‌ هاوبه‌شيى پێكاته جياوازه‌كانى عێراق له‌ هه‌ر نه‌ته‌وه‌ و ئايينێك بن، له‌ ده‌سه‌ڵاتى سياسى و كارگێڕيى وڵاتدا، عێراق ده‌خاته‌ شوێن و پێگه‌ى ڕاسته‌قينه‌ى خۆى. ده‌بێته‌ فاكته‌رى ئارامى و سه‌قامگيرى و پێشكه‌وتن بۆ خۆى و بۆ ناوچه‌كه‌ش‌.

له‌ كۆتايی قسه‌كانم، دووباره‌ پيرۆزباييى به‌ستنى كۆنگره‌ى پێنجه‌م له‌ يه‌كێتيى نيشتمانيى كوردستان ده‌كه‌م، هيواى سه‌ركه‌وتن بۆ كۆنگره‌كه‌تان ده‌خوازم. هيوادارم ده‌ره‌نجام و بڕياره‌كانى كۆنگره‌كه‌تان، ببنه‌ مايه‌ى پته‌وكردنى يه‌كڕيزى و ته‌بايى و كارى پێكه‌وه‌ييى لايه‌نه‌ سياسييه‌كان له‌ هه‌رێمى كوردستان و له‌ عێراقدا.

جارێكی تر زۆر سوپاس،

هيواى كاتێكى خۆشتان بۆ ده‌خوازم.