پەكەكە پابەند دەبێت بە فەرمانی ئۆجەلان؟

كارزان گلی – هه‌ولێر

عەبدوڵا ئۆجەلان، سەرۆكی زیندانیكراوی پەكەكە، بەر لەوەی دەستگیر بكرێت دەیگوت ”پەكەكە رۆمانێكە كۆتایی نییە“، دیارە كۆتایی رۆمانی پەكەكە هات و ئۆجەلان بۆ خۆی كۆتایی بە رۆمانی پەكەكە هێنا، بەڵام پرسیار ئەوەیە، ئایا ئەم رۆمانە بەرگی دووەم و سێیەمی دەبێت؟ ئەگەر هەیبێت بەدڵنیاییەوە ئۆجەلان رۆڵی تێدا نابێت و هەر لە بەرگی یەكەم، رۆڵی ئەو كۆتاییی پێ هات.

پەیامەكەی ئۆجەلان، كە دوای چوار مانگ دانوستانی نێوان ئیمرالی و دەوڵەتی توركیا بڵاوكرایەوە، گومانی زۆری دروست كردووە، بەتایبەت لای كوردەكان و ئەوانەی رۆژانێك بڕوایان بەوە هەبوو كە پەكەكە، هەرگیز كۆتایی نایەت و، ئەو هەموو خەبات و شەهید و نەهامەتییەی بینیویانە، بەبێ ئەنجام نابێت، بەڵام پەیامەكەی ئۆجەلان، زۆر بەڕوونی بە پەكەكە دەڵێت، تەمەنتان كۆتایی هات و جیا لەوەی چەك دابنێن، لە كۆنگرەشدا خۆتان هەڵوەشێننەوە.
لە بەشێكی پەیامەكەیدا، ئۆجەلان بەڕوونی دەڵێت، فیدراڵی، یان حوكمی زاتی و ئیدارەی خۆبەڕێوەبردن، باش نییە بۆ كورد و دەبێت دەستبەرداری بن، واتە دەبێت لەگەڵ ئەو سیستەمەی توركیا خۆتان بگونجێنن و لەوە زیاتر هیچ شتێكی تر لە بەرژەوەندی ئێوە نییە.
لەم پەرەگرافەدا، ئەگەر بە وردی بیخوێنینەوە شرۆڤەی بكەین، تەنیا بۆ قەندیل نییە، بۆ دەم پارتیشە، چونكە سیاسەتی دەم پارتی لە توركیا، بۆ بەدیهێنانی مافی كورد بووە، لە چەندین شوێنیش گوتوویانە كە بڕوایان بە ئیدارەی خۆبەڕێوەبردن هەیە و ئەو سیستەمەیان بۆ توركیا دەوێت، ئەمە دەستی توركیای واڵا كرد، كە نابێت دەم پارتی داوایەكی لەو شێوەیەی هەبێت، دەبێت لە چوارچێوەی توركیایەكی دیموكراتدا خۆیان بگونجێنن.
سەلاحەدین دەمیرتاش، هاوسەرۆكی پێشووی هەدەپە، وتارێكی لەبارەی پەیامەكەی ئۆجەلان بڵاوكردەوە، ئەو پشتگیری ئەو پڕۆسەیە دەكات، هیوای تەمەن درێژیش بۆ هەرسێ سەرۆك (ئۆجەلان، ئەردۆغان و باخچەلی) دەخوازێت و بەڕوونی دەڵێت، ئەگەر كوردێك بڵێت ئێمە مافی چیمان دەبێت دوای ئەوەی پەكەكە خۆی هەڵوەشاندەوە؟ دەمیرتاش دەڵێت دەبێت بڕوات بە خۆت و ئەو بزوتنەوە سیاسییە هەبێت كە خەباتت بۆ دەكات، واتە ئەوە لای دەمیرتاشیش یەكلایی بووەتەوە، پەیامەكەی ئۆجەلان، تەنیا بۆ خۆهەڵوەشاندنەوەی پەكەكەیە و داواكاریی بۆ كورد تێدا نییە، ناشزانرێت ئاخۆ لە پشتی پەردە چی بەڵێنێك بە كورد دراوە، یاخود چەك دانانی پەكەكە بەرامبەر بە چییە؟
ئۆزگوور ئۆزەل، سەرۆكی جەهەپە، كە گەورەترین پارتی ئۆپۆزسیۆنی توركیایە، پشتگیری لە چەكدانانی پەكەكە دەكات، بەڵام نایشارێتەوە بە گومانەوە سەیری دۆخەكە دەكەن، چونكە پێی وایە مامەڵەیەك لەگەڵ ئیمرالی و قەندیل كراوە، دەیانەوێت ئەو مامەڵەیە بشارنەوە، واتە چەكدانانی پەكەكە بێ بەرامبەر نییە.
رەنگە توركیا رازی بێت بەوەی، پەكەكە لە بەرگی دووەمی رۆمانەكەدا بەناوی (یەپەگە) یان ناوێكی تر، لە رۆژئاوای كوردستان بوونی هەبێت، چونكە هەرچەندی رۆمانی پەكەكە كۆتایی هاتبێت، بەڵام كارئەكتەرەكان زیندوون، نموونە چارەنووسی (جەمیل بایك، موراد قەرەیلان) و زۆر سەركردەی تر دیاری نەكراوە، ئاخۆ بۆ كوێ دەچن و لە كوێدا دەتوانن سیاسەت بكەن؟ لە بەرگی دووەمدا ئەوان دەبنە كارئەكتەری زیندوو و ئۆجەلان كۆتایی پێدێت.
توركیا دوای پەیامەكەی ئۆجەلان، بەشێوەیەكی فەرمی نەیگوتووە دەبێت یەپەگە كۆتایی پێبێت، تەنیا لەرێگەی چەند میدیایەكی سەر بە ئاكەپە ئەو داوایە كراوە، بۆیە پێشبینییەكان بۆ ئەوەن، لە هەنگاوی یەكەمدا چەكدارانی پەكەكە بچنە رۆژئاوای كوردستان، پاشان مافی كورد لەوێ مسۆگەر بكرێت، جا فیدراڵی بێت یان ئیدارەی خۆبەڕێوەبردن، بەڵام بۆ باكووری كوردستان، چەند هەنگاوێك لەلایەن دەوڵەتەوە بهاوێژرێت، لەوانە لێبوردنی سنووردار، كە رەنگە سەلاحەدین دەمیرتاش و چەند بەرپرسێكی تری هەدەپە، كە ئێستا لە زیندانن ئازاد بكرێن، جیا لەوەی لە كاتی هەمواركردنەوەی دەستووردا، زمانی كوردی بەفەرمی بناسێنن، بەڵام زۆر ئەستەمە نەتەوەی كورد، لە پاڵ نەتەوەی توركدا بناسێنن، ئەمە لەلایەن پارتە ئۆپۆزسیۆنەكانی توركیاوە پشتگیری لێناكرێت.
ئەگەر تەماشای بەیاننامەكەی (كەجەكە) بكەین، دەڵێن ئێمە پابەندین بە فەرمانی رێبەرمان و كۆنگرە دەبەستین بۆ هەڵوەشاندنەوەی پەكەكە، بەڵام مەرجمان هەیە و دەبێت ئۆجەلان ئازاد بكرێت و بۆ خۆی لە كۆنگرەكەدا بێت.
ئەم داوایەی كەجەكە، لەجێی خۆیەتی، ئاخر ئەوان ٢٥ ساڵە بەبێ ئۆجەلان درێژەیان بە خەبات داوە دژی دەوڵەتی توركیا، دەیان شەهید و برینداریان داوە، ناكرێت بە پەیامێكی ئۆجەلان خۆیان هەڵوەشێننەوە، دەبێت ئۆجەلان بۆ خۆی سەرپەرشتی كۆنگرە بكات.
رەنگە ئەم داوایە بۆ توركیا قورس نەبێت و لەرێگەی ڤیدیۆ كۆنفڕاسەوە، یان هەر رێگەیەكی تر، رێگە بدەن ئۆجەلان بەشدار بێت لە كۆنگرە، چونكە پڕۆسەكە جدییە و هەڵوەشانەوەی پەكەكە، بۆ توركیا مێژووییە و ئەردۆغان و باخچەلی، دەیانەوێت مێژوویەك بۆ خۆیان بنووسنەوە، كە لە سەردەمی ئەواندا كۆتایی بە شەڕی ٤٠ ساڵەی نێوان كورد و تورك هاتووە.
هەموو ئەوانەی باس كران پێشبینین و لە داهاتوو زۆر شت روون دەبێتەوە.