كارزان گلی – هه‌ولێر
فشاری جەهەپە بۆ سەر دەسەڵات رۆژ بە رۆژ زیاد دەبێت و توندتر دەبێت، دەیەوێت لە رێگەی ئەو خۆپیشاندانە جاماوەریانەوە دەسەڵاتی ئاكەپە و مەهەپە بخاتە کوڵەسووچێکەوە و وەكوو دوو هێزی دیكتاتۆر نیشانیان بدات و خۆیشی وەكوو پارتێكی مەزڵووم بۆ رای گشتی توركیا دەربخات. ئایا بەو فشارانە ئەكرەم ئیمامئۆغڵوی پێ لە زیندان بەر دەدرێت؟
جەهەپە، بڕیاری داوە هەموو چوارشەممەیەك میتینگی جەماوەری ببەسێت؛ لەو میتینگانەشدا بە توندی قسە بكەن و رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەركۆماری توركیا وەكوو سەرۆكێكی دیكتاتۆر نیشانی توركیا و دەرەوەی توركیا بدات، ئەگەرچی زیاتر لە ١٥ رۆژە شەقامی جووڵاندووە، بەڵام هیچ دەستكەوتێكی ئەوتۆی بەدەست نەهێناوە.
چەند شرۆڤەكارێكی سیاسەت پێیان وایە، ئەردۆغان لەو سەرۆكانە نییە، بە فشاری جەهەپە و جووڵانی شەقام بترسێت و ئیمامئۆغڵو بەر بدات، نەخێر ئەو دوورتر دەڕوانێت و دەیەوێت لە زیندان بیهێڵێتەوە، تا لە هەڵبژاردنی داهاتووی توركیادا، ئیمامئۆغڵو نەبێتە خەنیم (منافس)ـی، بەڵكوو ئۆزگوور ئۆزەل، سەرۆكی ئێستای جەهەپە بێت، تا بتوانێت بەسەریدا زاڵ بێت و بەسەركەوتوویی لێی بێتە دەرەوە، بەڵام روون نییە، ئایا جەهەپە، دژایەتی و ناڕەزایەتییەكان هەر لە چوارچێوەی میتینگدا دەهێڵێتەوە، یان سیناریۆی توندتری هەیە؟
جەهەپە داوای هەڵبژاردنی پێشوەختە دەكات
جەهەپە، ئیمزا كۆ دەكاتەوە تا توركیا بچێتە ناو هەڵبژاردنی پێشوەختەوە، ئەم هەنگاوەشی بۆیە هاوێشتووە، چونكە لە هەڵبژاردنی ناوەخۆیی ئەو پارتە بۆ دەستنیشانكردنی بەربژێری هەڵبژاردنی سەرۆكایەتیی، سورپرایزی زۆر گەورە لەسەر سندوق رووی دا.
جەهەپە، ژمارەی ئەندامەكانی نزیك دەبێتەوە لە ٢ملیۆن، لە هەڵبژاردنی ناوخۆیی ئەو پارتەدا بۆ دیاریكردنی بەربژێری سەرۆكایەتی، جەهەپە سندوقی لە ٨١ شاری توركیا دانا و گوتی، ئەوانەی ئەندامیش نەبن بۆیان هەیە دەنگ بدەن.
لەو دەنگدانەدا، زیاتر لە ١٥ ملیۆن هاووڵاتی دەنگی دا، ئەمەش بەرچاوڕوونیەکی دایە جەهەپە كە ئەكرەم ئیمامئۆغڵو، خاوەن جەماوەرێكی بەرچاوە و ئەگەر هەڵبژاردن بكرێت دەیبەنەوە، چونكە ئەگەر لە هەڵبژاردنێكی ناوخۆیی ئەو هەموو دەنگە بەدەست بهێنن، كەواتە لە هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی، ئیمامئۆغڵو بەرێژەیەكی زۆر بەپێش ئەردۆغان دەكەوێت.
ئەردۆغان و دەوڵەت باخچەلی، رەتیان كردەوە توركیا ببەنە ناو هەڵبژاردنی پێشوەختەوە و گوتیان ئەوەی جەهەپە داوای دەكات خەونە و نایەتە دی.
ئەردۆغان، باش دەزانێت بەو حاڵە خراپەی لەڕووی ئابوورییەوە وڵاتەكەی دووچاری بووە، نەك ئیمامئۆغڵو، جەهەپە هەر بەربژێرێكی تری هەبێت، ئەردۆغان نایباتەوە، بۆیە دەیەوێت تا ٢٠٢٧، رەوشی ئابووری باش بكات، ئەوكات بچێتە هەڵبژاردنەوە، چونكە ساڵی ٢٠٠٢، قەیرانی ئابووری وای كرد، ئاكەپە ببێتە پارتی زۆرینە، بۆیە دەزانێت هەر قەیرانی ئابووری و دەنگی كوردە دەبێتە هۆی شكستی ئەو لە هەڵبژاردندا.
كورد رۆڵی یەكلاكەرەوە دەبینێت
رۆڵی كورد لەم هاوكێشەیەدا زۆر گرنگە، چونكە بەلای هەر پارتێكی سیاسیدا بشكێتەوە، ئەو پارتە دەتوانێت لە هەڵبژاردنی داهاتوودا سەركەوتوو بێت.
راستە ئیمامئۆغڵو، خاوەن جەماوەرێكی بەرچاوە و دوو جار توانی شارەوانیی ئیستانبۆڵ بباتەوە، بەڵام دەبێت ئەوەش بزانین، ئەگەر لەو شارە كورد پشتگیری نەكردایە، بردنەوەی ئەستەم دەبوو.
دەم پارتی، خاوەنی ١١٪ـی دەنگی ئیستانبۆڵە، لە هەڵبژاردنی ٢٠١٩، دەم پارتی دەنگی بە ئیمامئۆغڵودا و لە ٢٠٢٤یش بەشێوەیەكی ناڕاستەوخۆ و بە بەربژێركردنی كەسێكی پڕۆفایل لاواز بۆ هەڵبژاردنی شارەوانییەكانی ئیستانبۆڵ، رێگەی خۆش كرد ئیمامئۆغڵو ببێتە سەرۆكی شارەوانی، بۆیە رۆڵی كورد یەكجار گرنگە بۆ ئاكەپە و جەهەپە.
ئەگەربێتو پرسی چارەسەری لە توركیا ئەنجامی هەبێت، دەم پارتی ئەگەر راستەوخۆش نەبێت، بە شێوەیەكی ناڕاستەوخۆ دەچێتە ناو هاوپەیمانیی كۆمارییەوە، چونكە ناكرێت دانوستان لەبارەی پرسی كورد لەگەڵ ئاكەپە و مەهەپە بكەیت، بەڵام لە هەڵبژاردندا دژی بوەستیتەوە و دروشمی لە دژ بەرز بكەیتەوە.
ئەگەر پرسی چارەسەری ئەنجامی نەبێت، كە تونجەر بەكرخان، هاوسەرۆكی دەم پارتی، نیگەرانیی خۆی دەربڕی و گوتی، حكوومەت هەنگاوی جیدیی نەناوە و پرۆسەی ئاشتی نابێت دوا بخرێت، لێرەدا دەم پارتی، ئەگەر زۆرە بۆ شكستپێهێنانی ئەردۆغان، دەنگ بە ئیمامئۆغڵو بدەن، یان هەر بەربژێرێك كە جەهەپە دیاری بكات.
هەموو ئەمانە پێمان دەڵێن، ئەستەمە ئیمامئۆغڵو بەر بدرێ، تەنیا ئەوكاتە ئازاد دەبێت، كە بچێتە ژێرباری ئەوەی قبوڵی بێت ئەردۆغان بۆ خولی سێیەم ببێتەوە بە سەرۆك و ئەویش وەكوو سەرۆكی شارەوانی لە کاری خۆی بەردەوام بێت.