د رێورهسمهكێ دا ئهڤرۆ رۆژا پێنجشهمبى 22/12/2022 بیرهوهریا 30 سالیا دامهزراندنا زانكۆیا دهۆك ب ئامادهبوونا (پ.د.عهلى تهتهر) پارێزگارێ دهۆكێ و (د. داود ئهترووشى) سهرۆكێ زانكۆیا دهۆك و مامۆستایێن زانكۆیا ناڤهاتى و بهرپرسێن دامودهزگههێن حكومى و كهسایهتیێن دهڤهرێ هاته ساخكرن، د ڤى رێورهسمى دا زانكۆیا دهۆك بۆ جارا ئێكێ باوهرناما دكتۆرایا فهخرى پێشكێشى جڤاكناس و كوردناسێ تورك و دوست و پشتهڤانێ گهلێ كورد (ئیسماعیل بێشكچى) كر و دووڤ دا ژمارهكا ستافێ ئهكادیمى یێ ههمان زانكۆ ژى هاتنه خهلاتكرن.
پ.د.عهلى تهتهر، پارێزگارێ دهۆكێ د پهیڤهكێ دا گۆت: “بۆ من جهێ شانازیێ یه كو ئهز ئێك بووم ژ قوتابیێن ڤێ زانكۆیێ باوهرنامێن (بهكالوریوس، ماستهر، دكتۆرا)، ههتا بوویمه پرۆفیسۆرێ هاریكار و پرۆفیسور منهتا ڤێ زانكۆیێ بوویه، ب دیتنا من نوكه د ناڤبهرا 70% ههتا 80% ئهو كهسێن كۆمهلگهها مه برێڤهدبهن بهرههمێ ڤێ زانكۆیێ نه، دهرچوویێن ڤێ زانكۆیێ ژ نوكه وێڤه كۆنترۆل و برێڤهبرن و پێشخستنا ڤێ كۆمهلگههێ یا ئێخستیه ستویێ خوه، دامهزراندنا زانكۆیا دهۆك بۆ بهرهبابێ مه خهونهكا مهزن بوو، بهلێ بۆ بهرهبابێ نوكه كهتوارهكه، سهرۆكێ حكومهتا ههرێما كوردستانێ ئهم راسپاردینه كو بهردهوام ئهم پشتهڤانیێ ل زانكۆیان بكهین بێ جوداهى، ئهڤه ددهمهكى دایه دهمێ حكومهتا ههرێما كوردستانێ هاتیه دامهزراندن مه چو زانكۆ ل دهۆكێ نهبوون، بهلێ ئهڤرۆ مه شهش زانكۆ یێن ل دهۆكێ ههین و زانكۆیهكا دى ژى ل ڤان رۆژان دێ ل پارێزگهها دهۆكێ هێته ڤهكرن و دێ بنه حهفت زانكۆ ل سنوورێ پارێزگهها دهۆكێ، ل دهمێ دامهزراندنا حكومهتا ناڤهاتى بتنێ مه دوو پهیمانگهه ههبوون نوكه مه 24 پهیمانگهه یێن ل پارێزگهها دهۆكێ ههین، بهرى دامهزراندنا ههمان حكومهت مه 212 قوتابخانه ل سنوورێ پارێزگهها دهۆكێ ههبوون، نوكه مه هزار و 727 قوتابخانه یێن ههین و ئهڤ ساله ژى پترى 20 قوتابخانێن نوى رهوانهیى بجهئینانێ هاتینهكرن و ل رۆژێن داهاتى دێ بهرێ بنیاتى ژى بۆ هێته دانان، سهرهرایى ڤێ چهندێ مه بتنێ شهش باخچێن زارۆیان ههبوون نوكه مه 79 باخچێن زارۆیان یێن ههین، ژ بلى رهوانكرنا هندهك باخچێن دى بۆ جێبهجێكرنێ، ل دهمێ دامهزراندنا حكومهتا ههرێما كوردستانێ شهش هزار و 621 مامۆستا بوون نوكه بتنێ مامۆستایێن شهش زانكۆیێن پارێزگهها دهۆكێ هندى ڤێ ژمارێ نه، مامۆستایێن ب سهر پهروهردێ ژى ڤه 29 هزار و 887 مامۆستا یێن ههین ژبلى مامۆستایێن گرێبهست و وانهبێژ”.
د. داود ئهترووشى، سهرۆكێ زانكۆیا دهۆك ئاشكرا كر كو زانكۆیا دهۆك پلانێن گهلهك باش دارێژتینه بۆ گوهۆڕینا كهلتۆرێ كاركرنێ و باشترلێكرنا سیستهمێ خواندنێ و گوهۆڕینا شێوهیێ وانهگۆتنێ بۆ گههاندنا زانینێ ب رێیێن سهردهمانه و هتد…، ئهڤه ژى ههمى د گرێداینه ب تێگههشتنهكا باشتر و بزاڤهكا زێدهتر ب بهرپرسایهتیا زانكۆیێ بهرامبهر وهلاتى و كۆمهلگههێ و گۆت: “پشتى بوورینا 30 سالان ل سهر رۆژا بڕیاردانا زانكۆیا دهۆك ژ لایێ لێڤهگهڕێ مللهتێ كورد جهنابێ سهرۆك بارزانى بۆ مه دیاربوویه ههبوونا زانكۆیا دهۆك وهكو مهلبهندهكێ ئهكادیمى و رهوشهنبیرى ل دهڤهرا بههدینان كارتێكرنهكا مهزن ل سیما و كهلتۆر و رهوشهنبیرى و دابونهریتێن دهڤهرێ كریه و دهلیڤێن كارى و خواندنێ بۆ ب هزاران گهنجان ڤهكرینه”.
هەژی گۆتنێ یە کو زانكۆیا دهۆك ئێكەم سازیا ئەكادیمیا بەرفرەهە ل دەڤەرا بەهدینان ل سالا 1992 ێ ب هەر دوو كۆلیژێن پزیشكی و چاندنێ هاتە دامەزراندن و نوکە ژی ژ 19 كۆلیژان و پەیمانگەهەكی پێكدهێت، كو 69 پشكێن زانستی لێ هەنە. هەتا نوكە 27 گەرێن قوتابیان ژ زانكۆیا دهۆك دەرچووینە كو دبنە 49 هزار و 938 قوتابی، باوەرناما بەكالۆریۆسێ ژ زانكۆیا دهۆك ب بسپۆریێن جودا وەرگرتینە، نوکە دوو هزار و 23 هزار و 210 قوتابی ل زانکۆیا دهۆک هەنە، زێدەباری ستافێ ئەکادیمی یێ خودان باوەرنامێن بلند، كو هژمارا وان هزار و 954 مامۆستانە و 764 ژ وان هەلگرێن باوەرناما دکتۆرایێنە و هزار و 190 ژی هەلگرێن باوەرناما ماستەرێنە، ژ وان ژی 118 پرۆفیسۆرن و 399 پرۆفیسۆرێن هاریکارن، زێدەباری هەلگرێن باوەرنامێن دیتر وەكو دبلۆما بلند و سالانە هژمارا مامۆستایان د زێدەبوونێ دایە، چونكو هەر كۆلیژەك ل دووڤ پێدڤیاتیێ كورسیێن خواندنا بلند ڤەدكەت.
–