ره‌ند حه‌سه‌ن
ئافرەتان بە سەرچاوەیەکی بنەڕەتی پاراستن و به‌كارهێنان و هێشتنه‌وه‌ی زمان هەژمار دەکرێن و به‌هۆی ئه‌وانیشه‌وه، هه‌میشه زمان لە گواستنەوەو گەشەکردن و پەرەسەندنیدا. وه‌ك له‌هه‌ندێك سه‌رچاوه‌ی مێژوویی و زمانه‌وانیدا ئاماژه‌ی پێكراوه، ئافرەتان بە شێوازی جۆراوجۆر ناوەندیی بەردەوامی و داهێنانی زمانەوانی بوون.
لێره‌دا له‌سه‌ر چه‌ند ره‌هه‌ندێك هه‌ڵوه‌سته ده‌كه‌ین.
1. یەکەم مامۆستایانی زمان :
ئافرەتان بە تایبەت دایکان بە شێوەیەکی گشتی مامۆستای زمانی یەکەمی منداڵن. لە ڕێگەی گفتوگۆ و لالەبی و چیرۆکگێڕانەوە، لایەنە بنەڕەتییەکانی پەیوەندیکردن دەناسێنن، لە تەمەنێکی بچووکەوە توانا زمانییەکانی منداڵ لە قاڵب دەدەن.
2. پارێزەری زمانە کولتووری و ڕەسەنەکان :ئافرەتان ڕۆڵێکی سەرەکی دەگێڕن لە پاراستنی زمانەکان، بەتایبەتی لە نەریتە زارەکییەکاندا، لە زۆرێک لە کۆمەڵگاکاندا، فۆلکلۆر و ڕێوڕەسم و زانیاری نەریتی دەگوازنەوە، دڵنیا دەبن لەوەی کە زاراوە و زمانە لەناوچووەکان لە نەوەکاندا دەمێننەوە.
3. داهێنەران لە گۆڕانکاری زمانەوانیدا :
توێژینەوەكانی بواری زمانەوانی کۆمەڵایەتی دەریدەخات کە زۆرجار ئافرەتان سەرکردایەتی گۆڕانکاری زمان و وەرگرتن و بڵاوکردنەوەی وشەی نوێ و شێوازی قسەکردن و بێژەکردن دەکەن. بە تێپەڕبوونی کاتیش، ئەم داهێنانانە کاریگەرییان لەسەر دیمەنی زمانەوانی فراوانتر هەیە.
4. داڕشتنی نۆرمەکانی پەیوەندی کۆمەڵایەتی:
زۆرجار ئافرەتان زمان بەکاردەهێنن بۆ دروستکردنی پەیوەندی و دەربڕینی هەست و سۆز و پاراستنی یەکگرتوویی کۆمەڵایەتی، جەختکردنەوەیان لەسەر هاوسۆزی و ئەدەب و گشتگیری کاریگەری لەسەر نۆرمەکانی زمان و چۆنیەتی پەرەسەندنی پەیوەندییەکان لە کۆمەڵگادا هەیە.
5. کاریگەری لەسەر ئەدەب و میدیا :
ئافرەتان لە ڕێگەی ئەدەب و شیعر و ڕۆژنامەگەری و پەیوەندی دیجیتاڵییەوە زمانیان دەوڵەمەند کردووە. چیرۆکگێڕان و بەشدارییە ئەدەبییەکانیان شێوازی بەکارهێنانی زمان لە ئاستی جیهانیدا لە قاڵب دەدەن و تێدەگەن.
ئافره‌ت، گره‌نتی پاراستن و پێشخستنی زمانی دایك
