كاوە میران
ناڕەزایی و مانگرتن و خۆپیشاندانی مەدەنی و هەموو ئەو چالاكییانەی دی، كە هاووڵاتی بۆ دەربڕینی داخوازیی و هەڵوێستی خۆی لەئاقاری هەر بابەتێكدا، دیاردەیەكی مۆدێرنی دنیای ئازادی و دیموكراسییە. بەڵكوو نیشانەی ڕوونە لەسەر ئەوەی دیموكراسییەت لە بارێكی ساغڵەم و تەندروستدایە لەكوردستاندا.
هیچكەس گومانی لەڕەوایی چالاكیی مەدەنی و خۆپیشاندان و مانگرتن نییە، ئەو بابەتە لەوە دەرچووە، كە خەڵكی لەسەری ناكۆك بن. بگرە، سەرجەم هێز و لایەنەكان، تەنانەت هاووڵاتییانیش بۆ ئەوەی پیشانی بدەن، كە چەندە دیموكراسیخوازن، ئەگەر لەڕووی ئایدۆلۆژی و مێژووی كارو ئەزموونیشەوە، تروسكاییان بۆ دیموكراسییەت نەهێشتبێتەوە، دێن تەبەنی بابەتەكانی چالاكی مەدەنی دەكەن و، لەوەدا ڕەش و سپی تێكەڵ دەبێت.
بەڵام ئەوەی كە سەرجەم سیستەمەكان لەسەری كۆك و تەبان، ئەوەیە، كە ژینگەی چالاكییەكان چۆنە؟ لەوەدا خوێندنەوە و هەڵوێستەكان دەگۆڕێن، ئەوەیش قوڕەكە خەستتر دەكاتەوە، ئەو هێزە سیاسیانەن، كە چۆن و بەچ ئاراستەیەك تەبەنی ئەو بابەتە دەكەن؟ ئایا داخوازیی و مافەكانی خەڵك، دەكرێت بكرێنە وەسیلە بۆ وەدەستهێنانی دەستكەوتی سیاسی یان بەپێچەوانەوە، ئاخر سیاسەت پێویستە بۆ بەدیهێنانی دەستكەوت بێت بۆ كۆمەڵانی خەڵكی كوردستان.
نزیكەی دوو هەفتەیە، ژمارەیەك مامۆستا و فەرمانبەری شكۆداری شاری سلێمانی، بۆ داخوازی ماف و گەیاندنی پەیامەكانیان، ڕێگەیەكی مەدەنییان گرتووەو، هەمووان هاوسۆزی داخوازییەكانی مانگرتووانین، هەروەك دەستەڵاتی سیاسی هەرێمی كوردستانیش لە بەرزترین ئاستدا سەرۆكی هەرێمی كوردستان ڕایگەیاند: لەنزیكەوە چاودێری مانگرتنەكە دەكەین و هاوسۆزی مانگرتووە بەڕێزەكانین.
كەواتە مانگرتووان و دەستەڵاتی سیاسی و یاسایی هەرێمی كوردستان، لەیەكتر گەشتوون، دەزانن دیالۆگ لەگەڵ یەكتر بكەن. باش لە پەیامەكانی بەیەكتر تێدەگەن و كار لەسەر داخوازییەكانی یەكتر بكەن.
كەچی لەو چركەیەدا كە سەركردایەتی سیاسی و یاسایی هەرێمی كوردستان پەیامەكە وەردەگرێت، ئیرادەیەك پەیدادەبێت بۆ شلكردنەوەی پەتەكە. تێبینی دەكرێت، ئەجێندایەكی گومانلێكراوی شكستخواردوی نابەرپرس دەیەوێت وەبەرهێنانی سیاسی لەسەر مانگرتنەكە بكات، بگرە مانگرتنەكە بكاتە پەیژەیەك بۆ مەرامەكانی خۆی. دروست وەك ئەوەی دەریای ڕوونی داخوازییە شەرعییەكانی مانگرتووان، بە دڵۆپێك ژەهر لەنوێژ ببات.
لەكاتێكدا ژینگەی هەرێمایەتی بەئاراستەیەكی وادا دەڕوات، هەموو چاوەكان لەسەر ئەوەن كورد لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا، زیاتر بروز بكات و، بگاتە مافەكانی، پەرلەمانتارێكی وەكو كیلابی كە وەكو ئایكۆنی دژە كورد خۆی ناساندووە، بەدەعوەتی ناموبارەكی چەند كوردزوبانێك دێتە ناو حەرەمی خێمەی مانگرتووان، ڕەوایی داخوازییەكانی ئەوان دەقۆزێتەوەو، دەیەوێت ئەو بابەتە بۆ تۆڵەكردنەوە لەخەڵكی كوردستان بەكاربهێنێت.
لەكاتێكدا هەمووان چاوەڕوانی شلبوونەوەی پەتەكە بووین، كیلابی و ئەتباعەكانی، دنەی زیاتری مانگرتووان دەدەن و، سەودا بەڕووحی ئەوانەوە دەكەن، بۆیان گرنگ نییە، ژیانی مانگرتووان بكەوێتە مەترسی. وەك دەڵێت: كیلابی خەنجەر لە كا دەدات. خۆی ئازاری پێناگات. بەڵام سودمەندی ئەوەیە لانی كەم وێنەی هەرێمی كوردستان ناشرین بكات و، خاڵ لەسەر نەیارەكانی تۆمار بكات. بەڵام خاڵ بە نەهامەتی خەڵكی كوردستان و مامۆستایان و فەرمانبەرانی بەش مەینەتی كوردستان.
لەكاتێكدا چاوەڕوان دەكرێت ڕێككەوتنەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و بەغدا، ئاهێك بهێننەوە بەبەری مووچەخۆراندا، هەمووان بە ئومێدەوە سەیری ئەو دەستكەوتە دەكەن، لەسودی كێیە بگەڕێینەوە بۆ چوارگۆشەی یەكەم! لەسودی كێیە ئارامی كوردستان بخرێتە نێو سەودا و مامەڵە؟ بۆچی ژیانی مامۆستایان و فەرمانبەران وەك وەسیلەی دەستكەوتی سیاسی لەلایەن شۆڤێنی و پۆپۆلیستەكان ودۆڕاوەكانی دواین هەڵبژاردن بەكاربهێنرێت؟.
حكوومەتی كوردستان و دەزگا فەرمی و یاسایی و شەرعییەكانی كوردستان خۆی، خاوەندارێتی ماف و داخوازی وگلەییەكانی هاووڵاتییانی كورد و مووچەخۆران دەكات و، لەسەرجەم پەیامەكانی مانگرتووان و خەونەكانیان تێدەگات، ئەوەش كورتترین ڕێگەیە بۆ ئەوەی پۆپۆلیست و پەرلەمانتارە شۆڤێنییەكان و کلکەکانیان، کە لە واقیعی سیاسییان شکستیان خواردووە،نان و پیاز بە شكۆی مانگرتووەكانەوە نەخۆن.