ئاگری بێ دووکەڵ
حەمەسەعید حەسەن
هه‌یه پێی وایه نووسین هیچ پێوه‌ندییه‌کی به ڕه‌گه‌زه‌وه نییه، ئاخر نووسین شتێکه ده‌که‌وێته نێوان ڕووناکی و تاریکییه‌وه، شتێکه له‌نێوان واقیع و خه‌وندا دێت و ده‌چێت، شتێکه له‌نێوان نێر و مێدا هاتوچۆیه‌تی و ناناسرێته‌وه سه‌ر به کام ڕه‌گه‌زیانه. (مه‌نسووره عیززه‌دین) که ڕۆماننووسێکی میسرییه ده‌بێژێت: (سه‌روه‌ختی نووسین، من له‌ڕووی ڕه‌گه‌زه‌وه خۆم بێلایه‌ن ده‌که‌م،) بەڵام به‌رهه‌می ئه‌ده‌بی چونکه زاده‌ی نووسینه‌وه‌ی خوده، بۆیه گه‌واهی له‌سه‌ر ڕه‌گه‌زی بنووسه‌که‌یشی ده‌دات و خوێنه‌ر پێویستی به هۆشیارییه‌کی قووڵ نابێت، بۆ ناسینه‌وه‌ی ڕه‌گه‌زی بنووسی تێکسته ئه‌ده‌بییه‌کان.
مه‌رج نییه که سه‌باره‌ت به جه‌سته قسه‌مان کرد، ئیدی وا لێک بدرێته‌وه که خه‌ریکی قسه‌کردنین ده‌رباره‌ی سێکس. ئێرۆتیکایش ئه‌وه نییه، ڕووهه‌ڵماڵراوانه باس له چه‌پاندن یان تێربوونی سێکسی بکه‌ین. یه‌کێک له جیاوازییه‌کانی نێوان ئێرۆتیکا و پۆڕنۆگرافی ئه‌وه‌یه، یه‌که‌میان داهێنانه و دووه‌میان نواندنی زه‌بروزه‌نگه دژ به ژنان. ئێرۆتیکا: گوڵی ژیانه له سه‌روه‌ختی گه‌شانه‌وه‌دا، وه‌لێ پۆڕنۆگرافی: زینده‌به‌چاڵکردنی مه‌عنه‌ویی ژنانه. ئێمه ژنی وا شک ده‌به‌ین، له تێکسته‌کانیدا ته‌واو ئازاده، به‌ڵام ئازادیی له واقیعدا ده‌کرێت به پێوانه نه‌ک ئازادیی نێو ده‌ق. له ڕوانگه‌ی (ترۆتسکی)یه‌وه، ئه‌وه نائومێدییه وا ده‌کات، چین و توێژه چه‌وساوه‌کان هانا بۆ گوته‌ی ناشیرین ببه‌ن، به‌ڵام ئه‌وه لووتبڵندییه ده‌سه‌ڵاتدارانی وا لێ کردووه به زمانێکی دزێو بدوێن.
ئه‌گه‌ر (ئه‌حمه‌د به‌لحاج) گوته‌نی: (جیاوازیی نێوان سۆفی و مته‌سه‌وویف ئه‌وه بێت که یه‌که‌میان شاره‌زای هونه‌ری ژیانه و دووه‌میان پێوه‌ندیی خۆی به ژیانی سه‌ر زه‌مینه‌وه پساندووه،) ئه‌وا جیاوازیی نێوان شیعرنووس و شاعیر ئه‌وه‌یه، ئه‌میان شیعر ده‌نووسێت و ئه‌ویان شیعر ده‌ینووسێته‌وه. وه‌ک چۆن گورگ هه‌یه خۆی له پێستی مه‌ڕدا پیشان ده‌دات، ئاوه‌هایش هه‌م سۆفیی ساخته هه‌یه و هه‌م شیعرنووسی قه‌ڵب. وه‌ک چۆن مته‌سه‌وویف ڕێی تایبه‌ت به خۆی به‌ره‌و لای خودا ده‌دۆزێته‌وه، شاعیریش لاسایی شاعیرانی پێش خۆی ناکاته‌وه، ئه‌زموونی خۆی ده‌نووسێته‌وه، ئاخر له شیعردا نه ڕێسای نه‌مر هه‌یه، نه هیچ شاعیرێکی دێرین ده‌بێته باوک بۆ شاعیرێکی نوێ.
له کۆمه‌ڵگه دواکه‌وتووه‌کاندا، وا باوه که بیرکردنه‌وه، په‌یڤین و نووسین، کاره‌یلی پیاون، ئیشه‌کانی ژنیش بریتین له گوێگرتن، خاوێنکردنه‌وه‌ی ناو ماڵ، ئاماده‌کردنی خۆراک، تێرکردنی ئاره‌زووی مێرد و به‌خێوکردنی منداڵ. هەرچەندە فێمینیزم جۆری زۆره، وه‌لێ شتی گرنگ و هاوبه‌ش له جۆرەکانی ئە‌و بزاڤەدا، خه‌باتکردنه بۆ دابینکردنی یه‌کسانی له‌نێوان ژن و پیاودا. هه‌قه ئه‌وه‌یش بڵێم، کرۆکی هیچ کام له ڕێبازه‌کانی فێمینیزم بریتی نییه له دژایه‌تیکردنی پیاو. فێمینیسته‌کان دژی ئه‌و بۆچوونه‌ن که پێی وایه، کارکردن له بواره‌کانی هونه‌ر، فه‌لسه‌فه، سیاسه‌ت و ئه‌ده‌بدا، ته‌نیا له پیاوان ده‌وه‌شێته‌وه.
تیوفیل گۆتێ ده‌بێژێت: (نیشتمان ئه‌و وڵاته نییه که تێیدا له دایک ده‌بین، ئه‌و وڵاته‌یه که خۆمانی تێدا ده‌بینینه‌وه.) ئایا ژن ئه‌و وڵاته به نیشتمانی خۆی ده‌زانێت که تێیدا دووچاری چه‌وساندنه‌وه ده‌بێته‌وه؟ ئه‌وپه‌ڕی جه‌هل ئه‌وه‌یه، وای بۆ بچین، به هۆی سه‌رکوتکردنییه‌وه، ده‌توانین وا بکه‌ین، ژن به پاکژی و جوانی بمێنێته‌وه، ئاخر زه‌وتکردنی ئازادی، هه‌رگیز نابێت به هه‌وێنی سه‌رهه‌ڵدانی پاکی و جوانی.