چوارشەممە, تشرینی دووه‌م 27, 2024

پرسی ھە‌ڵپە‌سێردراوی نە‌وت

فازڵ میرانی

ئەم ڕەفتارە سیاسییە، یان یاساییەی ڕابردوو، كە وایكرد هەناردەی نەوت بۆ كۆماری توركیا بوەستێت، كەس لەنێو وڵات و چوارچێوەی نێودەوڵەتیدا خێری لێ نەبینی.
هەر تەنیا كوردستان نا، بەڵكوو عێراق و بازاڕی نەوتیش بەم بڕیارە زیانیان بەركەوت.
ناكرێ ئەندامی بواری نەوتی لە دۆخێكی نادیار و ناجێگیردا بێت، ئاخر
ئەو نەك دەستكاریی نرخی ئەو كاڵایە ناكات، بەڵكوو كڕیاری دەوڵەتان و كۆمپانیاكان هان دەدات بە دوای هاوردەكارێكی دیكەدا بگەڕێن.
گوناهی ئێمە نییە عەقڵییەتی ناوەند لە حوكمڕانیدا گۆڕانی بەسەردا نەهات و ئەوەلەویەتەكانی حزبی بەر لە ئیداری دادەنێت، ئەمەیش لە بابەتە كۆنینەكان بەرچاو و ڕوونە، بەتایبەتی دوای گۆڕانی نیزام، یانی عەقڵییەتی كۆن لەگەڵ عەقڵییەتی دوای قۆناغی 2003 پەیوەندییان نەپچڕاوە. بیركردنەوە و جێبەجێكردنی گۆترەكاری دەستوور و خەواندنی دۆسییەكان و وەبەرهێنانیان، هەموو ئەوانە ئەدایەكی خراپ و وێنەیەكی نا دڵسۆزانەیان لای هاووڵاتی دروست كردووە.
خەتای ئێمە نییە پرۆسەی سەرژمێری و دابەشكردنی سەروەت و سامان لە بەرامبەر قەیران و كێشەكانی وڵات، لەنێوان تووندگیری و پاشەكشێدا مایەوە. بابای حزبی لەسەر حیسابی دەستەڵاتەكانی دیكە فوو درا، چارەنووسی تاك و كۆمەڵ بە چارەنووسی كێشمەكێشی حزبی و ململانێی حزبی حكوومی بەسترایەوە. دواتر ئەنجامەكە نزیكبووەوە لەوەی ئیدارە ببێتە دەسكەلای ئەوانەی ئەجیندای ئەو حزبانە جێبەجێ دەكەن، كە پشكی زۆریان لە حكوومەتدا هەیە .
حیساباتی حزبی
ئیدارە ناوەندییەكانی پێشوو ڕەفتارگەلی خراپیان بەرانبەر ئێمەی خەڵكی كوردستان نواند، لەبەرانبەر گریمانە و حیساباتی حزبی سزایان داین. هەڵبەت ئەمەیش بۆ ئەوەی بمانخانە ژێر پڕۆژەی پەیوەست بە ئایدۆلۆژیاوە، كە ئێمە لێی تێیدەگەین. لێ، ئیمە بەمە ڕازی نەبووین كە خەڵكانی دیكە ئایدۆلۆژیای خۆیانمان بەسەردا بسەپێنن، نەهاتینە ژێرباری ئەوەی لە سیاسەتی سیستەمی سەرمایەی مرۆیی عێراق/ یان دارایی، خزمەتیان بكەین.

زۆرینەی لایەنەكانی : بازاڕ سیاسی، دارایی، ڕۆژنامەنووسی، باس لە پێشهاتە ترسناكەكانی ئەگەری بەردەوامبوون لە نەناردنی نەوت دەكەن. ئێمە لە كوردستاندا سەبارەت بە بەڵگەنامەكانی ڕابردوو و ئێستا، لەبەردەم شیزۆفرینیای ئەوانی دیكە داین، بەوەی ڕێگەیان لە هاووڵاتییانی ئێمە گرت و نەیانهێشت دەستبەری مافەكانی خۆیان لە ڕێگەی هەناردەكردنی نەوت لە ناوچەكانمانەوە بکەن. ئەمە تەنیا ئەرك نییە، بەڵكوو مافیشە، ئەگەر ئەوانی دیكە لە یاسا و تەفسیراتەكانی تێناگەن و لایان گرنگ نییە بەندەكانی دەستوور جێبەجێ بكرێن، یان دەستەڵات مافی ئەوەی پێداون لە دەستەڵاتی دادوەری سكاڵا بكەن، بەبێ ئەوەی پێداچوونەوە بە خۆیان و ڕەفتاریان بكەن، با بزانن ئەنجامەكەی چ خەسارەتێكی مەودا درێژە و چارەکردنی هەروا ئاسان نابێت. ئێمە پشت بەو دەستەیە دەبەستین، كە سوورن لەسەر ئێستا و داهاتووی
عێراق، ئەو عیراقەی پڕوپاگەندە لە چەشنی باڵۆنی ڕەنگاوڕەنگ، بە جۆرێك لە واقیعی تاڵ نەبانی بكات، سوودی پێ ناگەیەنێت. سەركردەكان خەڵكیان لەسەر نەوت ڕاهێناوە، بۆ ئەوان و هەموو كەسانەی بەناوی ئەوان دەدوێن كارێكی خراپ و نابەرپرسانەیە سەرچاوەی قووتی خەڵك بخەنە مەترسییەوە. ئێمە بەردەوام ئەوانە دەدوێنین، كە ئەو پێداگری و سووربوونەیان تێدایە؛ هەرگیز قبووڵ ناكەین بژێوی گەلی ئێمە بكەوێتە مەترسییەوە. گەلی ئێمە باش دەزانێت ئێمە لەو كەسانە نین هەلی شەخسی بقۆزینەوە و خۆمانی پێ دەوڵەمەند بكەین.. فەرموون با بۆ چارەكردنی گرفتەكانمان پەلە بكەین، كە وانەیەك لەبارەی تێگەیشتن لە شایستەبوونی حوكمڕانی، لەبری قبووڵكردنی تاكڕەوی وەربگرین، كە نە نان و نە قەڵەم و نە چارە‌ و نەئاسایشی گەلەكەمان دابین دەكات.