هه‌ینی, تشرینی دووه‌م 29, 2024

سەرکردە دەبێت چ کوالیتیەکی هەبێتبۆ سەرکردایەتیکردنی میللەتێک؟

د. سامان شاڵى

دەتوانرێت ســـەرکردایەتی بە توانای ڕێنماییکردن و ئیلهامبەخشین و کاریگەریکردن لەسەر کەسانی دیکە بەرەو ئامانج یان دیدێکی هاوبەش پێناســـە بکرێت. بریتییە لـــە وەرگرتنی بەرپرســـیارێتی و بڕیاردان و ئاراســـتەکردنی هەوڵەکانی گروپێک یان ڕێکخراوێک بە شـــێوەیەک کـــە پاڵنەر و بەهێزکردنی کەســـانی دیکـــە بێت بۆ بەدەســـتهێنانی توانـــا تەواوەکانیان. ســـەرکردایەتی لـــە ڕۆڵ و پێگەیەکـــی دیاریکـــراودا ســـنووردار نییـــە؛ دەتوانرێت لە ئاســـتی جیاواز و لە چوارچێـــوەی جیاوازدا نمایـــش بکرێت، وەک لە بازرگانی، سیاسەت، ڕێکخراوە کۆمەڵایەتییەکان، یان
تەنانەت لەناو خێزانێکدا. ئەو سیفەتانەی ســـەرکردایەتی کە زۆرجار بە گرنگ دادەنرێـــت بـــۆ ســـەرکردایەتیکردنی کاریگەرانـــەی نەتەوەیەک دەتوانن بریتی بن لە: 1- دیـــدگا: ســـەرکردە پێویســـتە دیدگایەکی ڕوونی هەبێت بۆ داهاتووی میللەت و بە شـــێوەیەک بیخاتە ڕوو کە ئیلهامبەخش و پاڵنەر بێت بۆ خەڵک. 2- دەســـتپاکی: ســـەرکردەکان دەبێت ڕاستگۆ بن، و ئەخلاقـــی بـــن، بۆ ئـــەوەی هەســـتێکی بەهێزی دەستپاکی کەسی و پیشەیی نیشان بدەن. متمانە بۆ سەرکردایەتی کاریگەر زۆر گرنگە. 3- پەیوەندیکردن: توانای پەیوەندیی کارا پێویستە بۆ ئەوەی سەرکردەیەک بۆ گەیاندنی بیرۆکە و سیاسەت و دیدگاکانی بە ڕای گشـــتی، هەروەهـــا گوێگرتن و تێگەیشتن لە نیگەرانی و پێداویستییەکانی خەڵک. 4- یەکلاکەرەوە: دەبێت سەرکردەکان بتوانن لەکاتی خۆیدا بڕیاری قورس بدەن، بە لەبەرچاوگرتنی دیدگای جۆراوجۆر و سەنگاندنی دەرئەنجامە ئەگەرییەکان. 5. هاوسۆزی: سەرکردە پێویستە توانای تێگەیشتن و هاوسۆزی هەبێت لەگەڵ ئەزموون و تەحەددیاتی ئەو کەسانەی کە سەرکردایەتی دەکات، هەروەها بەزەیی و خەمخۆری نیشان بدات.
6- خۆڕاگـــری: زۆرجـــار ســـەرکردایەتی بریتییە لە‌

ڕووبەڕووبوونەوەی ئاســـتەنگ و ڕەخنە و پاشەکشە. خۆڕاگری ڕێگە بە ســـەرکردەکان دەدات کە خۆڕاگر بـــن و خۆیان بگونجێنن و هەڵوێســـتێکی ئەرێنی لە
بەرامبەر ناخۆشیدا بپارێزن. 7- بیرکردنەوەی ســـتراتیجی: سەرکردەکان پێویستە بتوانـــن بیرکردنەوەی ســـتراتیژی و شـــیکردنەوەی بارودۆخە ئاڵۆزەکان بۆ بڕیاردانی ئاگادارانە و دانانی ئامانجی درێژخایەن بۆ میللەت. 8. هاوکاری و کاری تیمی: ســـەرکردە کاریگەرەکان لە گرنگی هاوکاری و دروســـتکردنی تیمی جۆراوجۆر و پەروەردەکردنـــی ژینگەیەک تێدەگەن کە هاندەری هاوکاری و داهێنان بێت. 9- لێپرسینەوە: پێویستە سەرکردەکان بەرپرسیارێتی کارو بڕیارەکانیـــان لـــە ئەســـتۆ بگـــرن، هەروەها لێپرســـینەوە لەگەڵ ئەو کەسانە بکەن کە خزمەتیان دەکەن. هەروەها پێویســـتە شـــەفافیەت بەرەوپێش ببەن و لێپرسینەوە لە خۆیان و کەسانی دیکە بکەن لە بەرامبەر هەڵسوکەوتەکانیان. 10- دیپلۆماســـی و پەیوەندییـــە نێودەوڵەتییەکان: زۆرجـــار ســـەرکردەی نەتـــەوەکان بە دیپلۆماســـی نێودەوڵەتـــی و نوێنەرایەتـــی وڵاتەکەیـــان لەســـەر شـــانۆی جیهانی. توانای دیپلۆماسی بەهێز و توانای دروستکردنی پەیوەندی بنیاتنەر لەگەڵ گەلانی دیکە سیفەتێکی بەنرخن بۆ سەرکردەیەک. گرنگـــە ئامـــاژە بـــەوە بکەین کـــە ســـیفەتەکانی سەرکردایەتی دەتوانن جیاواز بن بەپێی چوارچێوەی کولتووری و سیاســـی و مێژوویـــی. ڕەنگە بارودۆخە جیاوازەکان پێویستیان بە لێهاتوویی و ڕێبازی جیاواز هەبێت بۆ سەرکردایەتیکردن. بـــە گشـــتی ســـەرکردایەتی چەمکێکـــی ئاڵـــۆز و فرەلایەنەیە کە سیفەتە کەسییەکان و لێهاتووییەکانی نێوان کەسەکان و توانای ئیلهامبەخشین و هێنانەدی گۆڕانکاری ئەرێنـــی لە تاک و گروپ و ڕێکخراوەکاندا
تێکەڵ دەکات