دووشەممە, تشرینی دووه‌م 25, 2024

كۆماری میللی چین لە‌ دە‌ستپێكی جە‌نگی سێیە‌می جیھانیدا

مەشخەڵ‌كەوڵۆسی

زۆرن ئەو بیرمەند و سیاسییانەی كە پێیان وایە بەهۆی لارەسەنگی ترازووی هێزەكان لەنێوان دەوڵەتانی سەنتەر و دەوڵەتانی دامێن، بەهیچ شێوەیەك ئەگەری جەنگی سێیەمی جیهانی لەئارادانیە. بەو واتایەی كە بەهێزی و توانای لەڕادەبەدەری كامپی ڕۆژئاواو ناتۆ، بوارێكیان نەهێشتۆتەوە بۆ ئەوەی بیر لەوە بكرێتەوە هەوڵێك بدرێت بۆ شكاندنی ئەو هاوكێشەیەی كەلەدوای جەنگی سارد و هەرەسی بلۆكی كۆمۆنیزم هاتنە پێشەوەی سیستەمی نوێی جیهانی هاتۆتە
ئاراوە.
زاڵدەستی و دەستەڵاتی ڕەهای ئەمریكا لەبوارەكانی فەرهەنگ وئابووری و میدیا و تەكنەلۆژیا، هەروەها دەستەڵاتی ڕەهای ناتۆ لەبواری سەربازی، بەتەواوی مۆنۆپۆلی مێژوویان كردووەو، هەرچی بیركردنەوەیەك لەگۆڕینی ئەو هاوكێشەیە، خەیاڵێكی شێتانەیە! كار گەیشتە ئەو ڕادەیەی بیرمەندانی ڕۆژئاوا لەغرورێكی ئاشكرای زاڵدەستییدا، جاڕی كۆتایی مێژوویان لێداو، تەنانەت لەبواری توێژینەوەو و فیكر و خەیاڵیشدا، گوتیان: سەركەوتنی لیبراڵیزمی ڕۆژئاوا، كۆتایی هەموو داهێنانەكانەو، چیتر بوارێك نیە بۆئەوەی بیر لەمۆدیلێكی تر بكرێتەوە. مێژوو، خەیاڵ و فەنتازیا لەچركەساتێكدا وەستان و كۆتاییان هات. فاتیحا بۆ ڕۆحیانەتی فیكر و فەلسەفە و تەكنەلۆژیا لێدرا. ئابووری مۆنۆپۆلكرا و، تەنانەت گوتیان: شێوازی ژیان و فەرهەنگیش دەبێ هەر ئەوەبێت كە ڕۆژئاوا بەرهەمیهێناوە.
خواردن و خواردنەوەكانیش، ئەوانەی لەڕۆژئاواوە بەرهەمهێنراون و هەناردەی ناو بازاڕەكانی جیهان كراون، دەبێ وەك نیشانەی شارستانیبوون سەیر بكرێن، بەڵام كاتێ ئەندۆمی لەچین و ئەندەنوسیاوە دێت و خەریكە دەبێتە خۆراكێكی باوی وەها كە ڕكابەری كەنتاكی و پیتزای ڕۆژئاوا بكات، بەسەدان بەرنامەی تەلەفزیۆنی و پزیشكیان ڕاسپارد بۆ ئەوەی باسی زیانەكانی ئەندۆمی بكەن و، بەهۆكاری هەزاران دەرد و نەخۆشین بیناسێنن و، وای لێبكەن كەس نەیكڕێت و لەڕووی ئابوورییەوە گورز لە چین و ئەندەنوسیا بدەن!.
هاتنە پێشەوەی كۆماری چین لەدوای هاتنە سەركاری “شیجیپینگ” ئیستێكی قووڵی بەو دیدەكرد و، تەرحكردنی تیۆرەكانی “كۆمەڵگەی مرۆیی و كرانەوەی چین و درگاكراوەكان” لەڕووی ئابووری و ستراتیژیشەوە، مەسەلەی پشتوێنە و ڕێگا، بەتەواوی ئەو دیدەی ڕۆژئاوای ڕاوەستاند.
تەنانەت سۆسیالیزمی چینی، توانیویەتی مەسەلەی لیبراڵیزمی ڕۆژئاواو، خودی تیۆرەكانی ماركسیش بوەستێنێت و، پێمان بڵێت: مۆدیلی ڕۆژئاوا و لیبراڵیزمی غەربی كۆتایی مێژوونین و، هێشتا مرۆڤایەتی قسەیەكی جیاوازی هەیە بۆ كردن و مۆدیلێكی شارستانی و ئابووری جیاوازی هەیە كە دەتوانێت ڕكابەری ڕاستەقینەی ڕۆژئاوا بكات.
لەدوای جەنگی ئۆكرانیا و ڕووسیا و هەستانەوەی هێزی زەبەلاحی ڕووسی، ئەو ڕاستییە وەك ڕۆژی ڕووناك ئاشكرابوو كە هێشتا زووبوو كە جاڕی كۆتایی مێژوو لێدرا، ئێستا هەموو بیرمەندان باس لە ئەگەری جەنگی سێیەمی جیهانی دەكەن! كەواتە هێشتا مێژوو كۆتایی نەهاتبوو، بەناڕەوا ڕۆژئاوا جاڕی كۆتایی مێژووی لێدا.
ئێستا هەڵایسان و هەڵنەگیرسانی ئەو جەنگە، ڕاوەستاوەتە سەر هەڵوێستی
ڕاستەقینەی كۆماری میڵی چین، چونكە ئەگەر ڕووسیا یەكەم سەنگەری ئەو جەنگەبێت، كۆماری چین پشتیوانی سەرەكی و لەبننەهاتووی كامپی ڕۆژهەڵات دەبێت! یان لانی كەم ئەوە بیروڕای ناوەندەكانی بڕیارە لە ئەمریكادا، بۆیە قەت ئەوەیان نەشاردۆتەوە كە ترسی ڕاستەقینە و ستراتیژی ئەوان لە چینە نەك لەڕووسیا.
بۆیە ئەگەر ئێستا مرۆڤایەتی دەركی بەوەكردبێت كە كۆتایی مێژووی نەبوو، بەڵكو شەڕێك هاتۆتە بەردەمی مرۆڤایەتی كە لەئان وساتی هەڵایساندایە، زۆرێك هەن پێیان وایە سەركردایەتی چین لەدوای ئەو سەركەوتنە گەورە شارستانی و فەرهەنگی و تەكنەلۆژی و ئابوورییەی بەدەستیان هێناوە، سەرەڕۆیی بە چارەنوسی مرۆڤایەتییەوە ناكەن، چونكە هێشتا زووە بۆ ئەوەی چین وەكو ئیمپراتۆریەتێك سیاسەت بكات.
خۆیشیان لەهیچ دۆكیۆمێنتێكی فەرمی ئەوەیان دەرنەبڕیوە كە بەرژەوەندییەكانی چین پێویستی بەجەنگێكە! بۆیە لەم چركەساتەدا، هەڵوێستی نەرمی چین، مسۆگەری تێپەڕاندنی ئەم ڕەوشە ئاڵۆزەی واقیعی نێودەوڵەتی دەكات، ئەگەرچی چینیش ڕۆژئاوای لەنێوان ترس و ئومێد هێشتۆتەوەو، ناردنی وەزیری بەرگری چین بۆ مۆسكۆ و پشتگیری ئاشكرا و زۆر بەهێز لەڕووسیا، ڕۆژئاوای خستۆتە بەردەم ئاڵۆزییەكی قوورسەوە. چینیش ھە‌ر ئەوەی دەوێت، نەك ئەوەی دەست بنێت بە دوگمەی چەكە ئەتۆمییەكاندا.