مافێ مروڤ و مافێ ئافرەتان
زینب احمد خانو
مافێ مروڤی ئەو مافن یێن ئەم هەمی خوشیێ پێ دبەن تنێ ژبەركۆ مروڤین و چ كەس وچ وەلات وی مافی نادەتە مە بەلكۆ ئەڤ ماف دجیهانێ دا بۆ هەركەسەكی ل سەر رویێ ئەردی بژیت چ رەگەز یان ئایین یان نەتەوە یان
ڕەنگ یان زمان یان هەر پێگەهەكێ دن بیت وەكهەڤە. هەرچەندە ل سەرانسەری جیهانێ دا بانگەشەیا داخازكرنا مافێن مروڤی دهێتەكرن لێ تا نها ئافرەت رویبرویێ ئاریشەیێن دەروونی و جڤاكی دبن، بزاڤێن داخازكرنا مافێ ئافرەتان ل سەدەیا نوزدێ دروست بویە وهەتا نها بەردەوامە، دهەندەك وەلاتان دا مافێ ئافرەتان ب یاسا هاتینە دیاركرن لێ تا نها د هەندەك وەلاتان دا پشتگوههاڤێتینە وئافرەتان هاتینە بێ دەنگكرن ب هەرشێوازەكێ نەدادپەروەرانە بیت بتایبەتی دوەلاتێن پاشكەفتی دا پتریا رێژا قوربانیێن توندوتیژیێ ئافرەتن، ل هەرێما كوردستانێ ژی دگەل هەبوونا چەندین یاسایێن پێدڤی وسەدان سەنتەرو رێكخراوێن تایبەت ب پشتەڤانی كرن وداخازكرنا مافێن ئافرەتان و هەبوونا رێژەكا بەرچاڤ ژ ئافرەتان ل ناڤەندێن بریاردانێ دا لێ تانها ژمارەیا تاوانێن ل دژی ئافرەتان دهێنە توماركرن دئاستەكێ بلند دایە، هەرچەندە دهەموو وان ئاینێن كۆ ل هەرێما كوردستانێ دهێنە پەیروكرن مافێ ئافرەتان تێدا هاتینە دابینكرن، لێ پتریا جاران ئەو مژارێن گرێدای مافێن ئافرەتان یێن پێكدهێن ژ مافێ یەكپارچەبوونا جەستەیی، سەربخۆیی، ئازادی د توندوتیژیا سیكسی دا، گرێبەستێن یاسایی، مووچە وكریێن وەكهەڤ، پەروەردە وخواندن، مافێ بناڤكرنێ، وەرگرتنا پوستێن گشتی،هەبوونا زاروكان… هد، نەدبەرژەوەندیا رەگەزێ نێرینەدایە وئەڤە هەمی دبنە ئەگەر كۆ رەگەزێ نێرینە بەردەوام بن ل سەر نەریتا كەڤن یا باب سالاریا خۆدا وان مافێن ڕەها یێن ئافرەتان دابین نەكەن، ب تایبەت ل جهێن دویری سەنتەرێ باژێران و دگەل هندێ دا ل سەنتەرێن باژیران ل هەرێما كوردستانێ پێشڤەچونێن بەرچاڤ هەنە د دابینكرنا مافێن ئافرەتان و ئازادیا دەربرینێ دا جیاواز دگەل باژێرێن دی یێن ئیراقێ، لێ دڤێت سەنتەر و رێكخراوێن تایبەت ب داخازكرنا مافێن ئافرەتان بەردەوام و چالاكتر بن و پتر كاربكەن ل سەنتەرێن باژێران و ل گۆند وكۆملگەهان ژی ژبۆ نەهێلانا جیاوازیان دناڤبەرا هەردوو ڕەگەزان دا و ئەڤ رێژەیا بلند یا تاوانێن ل دژی ئافرەتان دهێنە توماركرن كێم ببن ونەمینن، دڤێت بزانین كا جەوا ل سەردەمێن شورەشان دا ئافرەتان مل ب ملێ زەلامان خەتباتكریە و قوربانیا دای تا ئازادیا ئەڤرو تێدا دژین پەیدا بۆیە دڤێت ماف وئازادی ژی بۆ ئافرەت و زەلامان ژی وەكهەڤبن. هەروەسا مافێ زاروكان ژی ژبیرنەكەین چنكی مافێ زارۆکان مافێن مرۆڤایەتینە، دڤێت مامەڵە دگەل زارۆکان ب یەکسانی و رێزگرتن و رۆمەتی بهێتە کرن، نە ژبەر ئەو پاشەرۆژن یان نفشێ داهاتینە بەلكۆ ژبەر ئەو مرۆڤن، و هەمی مرۆڤان ماف و ئازادیێن سەرەکی هەنە ژ دەمێ ژدایکبوونا وان. دڤێت زارۆکان هەمان مافێن مرۆڤی هەبن ژ مافێ ئازادیا دەربرینێ بۆ مافێ هەبوونا تایبەتمەندیێ، ئەڤە وێ رامانێ دەت کو هەمی یاسایێن مافێن مرۆڤی دهێنە جێبەجێکرن ب یەکسانی ل سەر زارۆک و مەزنان ژی،هەروەسا دجارنامەیا گەردوونی یا مافێن مروڤی دا هاتیە كۆ زاروك و كەنج و پیر دهەردوو رەگەزاندا وەكهەڤن ژ
بدەستڤەئینانا مافان دا.