سێشەممە, تشرینی دووه‌م 26, 2024

دە‌ستە‌ڵاتی بارزانی وە‌ك نوسە‌ر بە‌سە‌ر دێڕە‌كاندا

مەشخەڵ كەوڵۆسی

بەدرێژایی دەركەوتنی لە ناو مێژووی كورددا، بارزانی وێنەیەكی نەمەتی بۆ دروستبووە وەك كاریزمایەكی سیاسی و كارەكتەرێكی بڕیاردەر دێتە خەیاڵدانی هەمووان. بە چاپكردنی دوایەمین كتێبی “بارزانی و بزوتنەوەی ڕزگاریخوازی كورد، بەرگی پێنجەم”
ئەو وێنە نەمەتییە گۆڕا و، ئەمجارەیان بارزانی وەك نوسەرێكیش دەناسین.
خوێندنەوەی ئەو كتێبە جگە لە بەها مێژوویی و دیكۆمێنتارییەكەی، ئەوەی بەلای بەندەوە گرنگ بوو ڕووكاری ئیستاتیكی كتێبەكە و مامەڵەكردنە لەگەڵیدا وەك بەرهەمی نوسەرێك. بۆیە لێرەدا چەند خاڵێك تۆماردەكەم كە پێم وایە جیاوازی نێوان ئەو كتێبە و بەشێكی زۆر لەو كتێبانەن كە ئەمڕۆ دەخرێنە كتێبخانەی كوردییەوە!.
یەكەم: یەكێك لە قازانجەكانی بڵاوكردنەوەی ئەو كتێبە، ئەوەیە ئێمە بارزانیمان وەك نوسەرێك ناسی، یانی قسەكردن لەسەر ڕاوبۆچوون و سەرنج و پێشنیار و ئەنجامەكانی ئەو كتێبە، وەك بەرهەمی نوسەرێك دەبینین، وەك بەرهەمی نوسەرێك هەڵیدەسەنگێنین. لەهەمان كێڵگەی مەعریفیدا مامەڵەی لەگەڵدا دەكەین، دوور لەهەموو ئەو هالەیەی كەبەدەوری بارزانیدا وەك كاریزمایەكی سیاسی دروستكراوە. یانی مامەڵەیەكی ئینسانی و مەعریفی، بەڵگە بەڵگە دەكەین. كردنەوەی ئەو درگایە لەلایەن بارزانییەوە، بۆ ئەوەی وەك نوسەرێك، كارەكتەرێكی كێڵگەی نوسین و مەعریفە بناسرێت، گفتوگۆی لەگەڵ بكرێت، مایەی ڕێز و پێویستە بەهەمان كەرەستەی
مەعریفی دیبەتی لەگەڵ بكرێتەوە!.
دووەم: شاهیدیدانەكانی ناو كتێبەكە، بۆ ڕوونبوونەوەی دیووە تاریكەكانی ناو مێژووی ئەم سێ دەهەیەی ئێمە، زۆر گرنگ و چارەنوسسازن. چونكە بارزانی خۆی دروستكەری ژمارەیەكی یەكجار زۆری جومگە گرنگەكانی ئەو مێژووەو، هاوبەشی ڕاستەقینەی نیوەكەی تریەتی. ئەم كتێبە، ئەتباتە ناو چركەكانی ئەو مێژووە هەستیارە.
سێیەم: ئەوەی بەلامەوە خاڵێكی پۆزەتیڤ بوو، ڕووكاری جوانكاری كتێبەكەیە، ڕواڵەتی كتێبەكە، جێگەی سەرنجە. بەتایبەتی: لەڕووی بەرگ، نەخشەسازی، جۆری لاپەڕە، خاڵبەندی، هەڵەگیری، ڕێزمان…هتد.
هەموو ئەو كەسانەی كە سەرقاڵی دنیای كتێبن، چاك لەوە تێدەگەن كە لەمڕۆدا بەهەر هۆكارێك بێت، كتێبی كوردی لەقەیرانێكی زۆر قورسدایە. ئەو كتێبانەی كە بڵاودەكرێنەوە، بەدەگمەن دەتوانی شاهیدی بۆیەكێكیان بدەیت لەوڕووانەوە كەباسمكردن. كتێبی كوردی پڕ پڕ و لێوان لێوە لەهەڵەی ڕێنوس، ڕێزمان، خاڵبەندی..
هتد.
ئەو دیاردەیە كەبووەتە پەتایەكی كوشندە بۆ كتێبی كوردی، چەندە هۆكاری نزمی كوالێتی چاپخانە و بابەتە هونەرییەكانی تر بێت، ئەوەندەو زیاتریش هۆكارەكەی نزمی كوالێتی و ئاستی نوسەرە! چونكە دواجار نوسەر خاوەنی كتێبەكەیە و نابێت ڕێگە بدات لەژێر هیچ پاساوێكدا، كتێبەكەی بەكۆڵێك هەڵەی ڕێنوس و كەموكووڕی خاڵبەندی و هەڵەی ڕێزمانییەوە لەدایك ببێت!. هیچ پاساوێك نیە بۆ ئەوەی تۆ لانی كەمی زمانەكەت شارەزا نەبیت، بەڵام دەست بكەیتە نوسین!. سەیرە و زۆریش سەیرە، ڕستەكەت بە تاك دەستپێبكات و بە كۆ كۆتایی بێت! یان بەكۆ دەستپێبكات و بەتاك كۆتایی بێت، كەچی شانازی و نازیش بكەیت بەسەر كایەی ڕۆشنبیری كوردیدا و داوای نازكێشان بكەیت!.
كتێبەكەی كاك مەسعود بارزانی، لەوڕووەوە تەواو جێگەی سەرنجە كە هەڵەی ڕێزمان و نوسین و خاڵبەندییان هیچ تێدانیە،یان زۆر دەگمەنە.
بەشبەحاڵی خۆم، بەخوێندنەوەی كتێبەكە، لایەنێكی گرنگی ژیان و ئیهیتماماتی بارزانیم بینی، كە وەك نوسەرێك چۆن دەتوانێت مامەڵە بكات لەگەڵ مێژوو، سیاسەت و، دیپلۆماسیەتدا. بارزانی لەناو دێڕەكانی كتێبەكەیدا، نوسەرێكی بەدەستەڵاتە. دەستەڵاتی بەسەر دەستپێكردن و ترۆپكو كۆتایی بابەتەكاندا دەڕوات. لەڕووی بابەتییەوە، تاكە گلەییەكم لە بارزانی نوسەر، ئەوەیە: چاوەڕوانم دەكرد كتێبەكە درێژبێتەوە تاكو چركەساتی ڕووخانی سەدام حسێن، چونكە لەوڕۆژەوە مێژووی سیاسی ئێمە دەگۆڕێت! قۆناغ دەگۆڕێت. بەڵام كتێبەكە بەشێوەیەكی لەناكاو كۆتایی دێت و خوێنەر لەچاوەڕوانییەكی زۆردا دەهێڵێتەوە، ئەوە دابڕانێكی زۆر دەخاتە ناو هزری خوێنەر! ئیدی ئێمە پێویستە تاكو دەرچوونی بەرگی شەشەمی ئەم كتێبە، چاوەڕوان بین بزانین دوا ڕۆژەكانی سەدام حسێن، جوڵەو پەیام و سیاسەتەكان چۆن گوزەریان كردووە!. دووبارە دەستخۆشی لە نوسەر دەكەم بۆ ئەو كتێبە، هیوادارم كتێبەكانی تریش بەم كوالێتییە بڵاوبكرێتەوە، هەموو نوسەرێك ئاوا ڕێز لە وشەكانی خۆی بگرێت و، ڕێگەنەدات كتێبەكەی بە كۆڵێك هەڵەی بێزاركەرەوە بێتە بەرچاوی خوێنەر.