عومەر چنگیانی
(١-٢)
خـــوای گەورە لە دووتوێی قورئانی پڕ لە بەخشـــش و، لـــە ئایەتی ۲٣ـەوە تا ٤٦ـی ســـوورەتی (غافر)دا تیشـــک دەخاتە ســـەر لاپەڕەیـــەک لە ژیانی فیرعەون و شـــێوەی دەسەڵاتە پڕ لە ســـتەم و نادادپەوەری و گومڕایەتییە بێســـنوورەکەی و، لـــە میانەیاندا باســـی پیاوێکی مـــەردی ئیماندار، کە بۆ پشـــتیوانی لە یەکخواناســـی و لە مووسا پێغەمبەر ســـاوی خوای لێ بێت، ڕووبەڕووی فیرعەون و دارودەستە ستەمکارەکەی بووەتەوە و، لە گێڕانەوەی مانای قسەکانیاندا دەفەرمێت:
(بەڕاســـتی ئێمە مووســـامان نارد و بەوەیش پاڵپشـــتیمان لێی کرد کە چەندیـــن بەڵگـــە و نیشـــانەی گـــەورەی خۆمان بـــۆ کـــردە یارمەتیدەر لە ڕووبەڕووبوونەوەکانیـــدا * ناردمـــان بـــۆ لای فیرعەون و هامـــان و قاروون [ســـەرۆکی وڵات و وەزیری دەستەڕاســـت و وەزیری دارایی] کەچی لەجیاتی ئیمانهێنان بە قســـەی ڕاستی مووسا [ســـاوی خوای لێ بێت] وێکڕا گوتیان مووسا پیاوێکی جادووگەری درۆزنە * هەرکە موسا بەو هەقبێژی و ڕاستییەی ئێمەوە گەیشـــتە لایان لە جیاتی گوێگرتن لێی و دانوســـان لەگەڵیدا، وتیان منـــداڵ و وەچەی ئەوانـــە بکوژن کە بڕوایان هـــاوردووە لەگەڵیا و ژنگەلیان بێڵنەوە؛ بەڕاســـتی فێڵ و تەڵەکەی بێبڕوایان بەدەر لە گومڕایی هیچی تری لێ بەرهەم نایەت * فیرعەون گوتی لێم گەڕین با مووسا بکوژم و گەر ڕاست دەکات با هانا بۆ پەروەرێنی خۆی ببات، ئاخر من زۆر لەوە دەترسێم کە ئەم کابرایە ئایینەکەتان لێ بگۆڕێ و لە دینی خۆتان هەڵتانگێڕێتەوە، یان خراپە لە کەوشـــەنی میســـردا باو بکاتەوە* مووسایش گوتی من پەنا دەبەمە بەر پەروەرێنی خۆم و ئێوەیش، لە دەست هەر خۆبەزلزان و لاسار و ستەمکارێک کـــە بڕوای بە ڕۆژی ســـەڵا و لێپێچانەوە نەبێـــت * پیاوێکی ئیمانداریش لە خزمانـــی فیرعەون، یان پیاوێکی ئیمانداری کە لە دار و دەســـتەی فیرعەون خۆی حەشـــار دابوو و، بڕوای خۆی بەدیار نەخســـتبوو، هاواری لێ هەڵســـا و ناڕەزایی خۆی دەربڕی لەســـەر قســـەکەی فیرعەون و حکوومەت و وەزیر و جەلادەکانـــی و گوتی ئەرێ ئێوە پیاوێـــک دەکوژن کە بڵێ پەروەرێنی من ئەڵایە و هاوکات چەندین بەرچاوڕۆشنی و نیشانەی دیاری بۆڤهێناون لەلایەن پەروەرێنیەوە؟ خۆ گەربێتو درۆزان ودرۆزن بێت درۆکانی خۆی دەگرێت، گەر ڕاســـتگۆیش بێت، ئەوا هەندێک لەو پەیمان و ســـۆزیانەی کە پێتانی دەدات پێتان دەگات. بە ڕاســـتی ئەڵڵ ئەو خەڵکە ناخاتە ســـەر رێ کە زێدەڕۆ و
درۆزنن (۲٨). دوای ئەوە شـــێوازی گوتاری دەگۆڕێت بۆ بیرهێنانەوە و خۆپێناسینیان و
ســـەرکۆنەکردنیان لەوەدا گەر واز لـــە خۆبەگەورەزانین نەهێنن، ئاکامی باش نابێت و کابرای مەردی بڕواداری یەکخواناسی لایەنگر و شوێنکەوتەی مووسا ـ وەک قورئان باسی دەکات ـ دەفەرمێت:
(ئەی قەومینە! ئەمڕۆ ئێوە دەبینن دەســـەڵاتتان هەیە و کەوشەنی میسر لە ژێر ڕکێفتاندایە؛ باشە کێ یارمەتیدەرمان دەبێ و بەهانامانەوە دێت ئەگەر ئازار و ئەشـــکەنجە و نەهامەتـــی لە لای خواوە دابارێت بە ســـەرماندا؟ لە بەرســـڤ و وەڵامیدا فیرعەون بە ملهوڕییەکەی خۆیەوە گوتی ئەوە نەبێت کە من دەیڵێم و لام پەسندە و دەیبینم بۆتان، زیاتر نییە و من لەوە زێدەتر نیم
کە ڕێنماییکەری باشی ئێوەم و ڕێگای بەختەوەریتان نیشان دەدەم (۲۹). دوای ئەوە قورئان باســـمان لەوە بۆ دەکات کە کابرای ئیماندار هەر کۆڵ
نـــادات و لە بانگـــەوازی خۆی بەردەوام دەبێ و، هیوابـــڕاو نابێت لەلایەک و لەلایەکی تریشـــەوە دەیەوێت هەموو توانستی خۆی لەو پێناوەدا خەرج بکات و چەمکی قسە وەردەگرێتەوە و قورئان دەفەرمێت: (کابرای بڕواداری مەردی نزیـــک لە خانەوادەی فیرعەون گوتی: گەلۆ! بەڕاســـتی من لەوە دەترســـێم ئێوەیش وەکو گەل و ئۆمەتانی پێش خۆتان ئاخر نەهێنن؛ ســـەرپێچیکەران لە پەیامگەیێنانی پێش مووســـا * وەک قەومەکەی نووح و عاد و سەموود و ئەو نەتەوە و خەڵکانەی دوای ئەوانیش، دەی خۆ خوا گیان نایەوێ ســـتەم لە بەندەکانی بکات.)