بۆ دیالۆگ نه‌ك ئاگر
فازڵ میرانی*
هیچ ئه‌نجامێك بێ هۆكار نییه، یه‌كه‌م جار هۆكار و دواتر ده‌ره‌نجام یاخود كاریگه‌ره‌كه. به‌غدا ئێستا له ده‌ره‌نجامێكی پێشكه‌وتووتر ده‌ژیێت؛ له ئه‌نجامه‌كه‌ی پێشووتر له دومه‌ڵێكی ئاوساو كه ده‌ره‌نجامی كێشمه‌كێشه له‌سه‌ر بڕیار. بڕیارێك كه سه‌رجه‌م عیراقییه‌كان ده‌گرێته‌وه سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی كه باس له ناوی چه‌ند كیانێكی دیاریكراو كه له دوو سه‌نگه‌ر و دوو هه‌ڵوێستی جیاوازدان.
ئێستاش به‌ڕێز مسعود بارزانی سه‌رۆكی پارتی دیموكراتی كوردستان، داواكاری و ده‌سپێشخه‌رییه‌كه‌ی دووپات ده‌كاته‌وه بۆ هێوڕكردنه‌وه و دیالۆگ و وازهێنان له تومه‌تباركردنی لایه‌نێك یان كه‌سێك له‌لایه‌ن لایه‌نه‌كه‌ی دیكەوە. پێش ده‌ستپێكردنی هه‌ر دیالۆگێك بۆ ئه‌وه‌ی ئه‌و ده‌سپێشخه‌رییانه‌ی ده‌كرێن له‌بار نه‌چن و به مردوویی یان به لاوازی له‌دایك نه‌بن. هه‌روه‌ها هه‌وڵه‌كانی سه‌رۆكایه‌تیی هه‌رێمی كوردستان كه خۆی له شه‌خسی به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانییه‌وه ده‌بینێت له ته‌رجه‌مه‌كردنی ڕێنوێنییه‌كانی سه‌رۆك بارزانی، درێغی نه‌كردووه و ناشیكات بۆ گه‌ره‌نتیكردنی هێوڕكردنه‌وه‌ی ئه‌و هه‌ڵوێستانه‌ی برایان به‌رامبه‌ر به یه‌كدی گرتوویانه، كه هه‌ندێ جار له كه‌سانێك ڕوو ده‌دات كه خۆیان به به‌شێك له ده‌سته‌ڵاتی بڕیاردانی حیزبی لایه‌نێك له‌لایه‌نه‌كان هه‌ژمار ده‌كه‌ن و، خه‌ریكن ئاگره‌كه خۆشتر و به‌جۆشتر بكه‌ن یاخود به‌جۆشی بهێڵنه‌وه. هه‌ر كه‌سێ سه‌رنجی لێدوانه‌كان بدات له كه‌ناڵه‌كانی ڕاگه‌یاندن ئه‌و ئه‌نجامه بۆی ڕوون ده‌بێته‌وه كه كه‌سانێك هه‌ن هانی ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه ده‌ده‌ن له ڕێگای تۆمه‌تبه‌خشینه‌وه و ئیستیفزاز به پیشاندانی توانای به‌رپه‌رچدانه‌وه‌ی له نێوان ڕكابه‌رانی هه‌ڵبژاردنه‌كانی پێشوه‌خته‌ی 2021.
ئێمه له كوردستان و له پارتی دیموكراتی كوردستان، ده‌مانه‌وێ هه‌موولایه‌ك بزانێت كه عیراق زۆر ماندوو و شه‌كه‌ته له‌و فیكر و ڕێبازه‌ی كه تاقیمان كردۆته‌وه و نه‌وه‌ی پێشووتریش تاقیی كردبۆوه و به ئاگری شه‌ڕ و پێكدادانی ناوخۆ و ده‌ره‌كی سووتاوه، هۆكاری كاره‌سات كه زامنی ئه‌وه‌ی ده‌كرد زۆر له ئیسلامی و لیبراڵه‌كان ببن به ئۆپۆزسیۆن و، به پێی مێژووی ئۆپۆزسیۆنبوونیان و به هه‌وڵ و توانای سه‌ربازیی ده‌ره‌كی، ڕژێم له‌ناو چوو و، جموجۆڵ ده‌ستی پێكرد بۆ بونیادنانی سیسته‌مێكیدیكه كه ئه‌وه‌ی ئێستایه؛ سیسته‌مێك كه ئه‌و عه‌قڵییه‌ته ڕه‌ت بكاته‌وه ئه‌وه‌ی ئه‌نفال و ڕاگواستن و له‌ناوبردن و به‌كارهێنانی گازی خنكێنه‌ر و دادگای تایبه‌ت و تیرۆركردن و غه‌زوو و له‌ناوبردنی ڕۆڵه‌ی وڵات و، چاندنی به‌روبوومێك به‌رپا بكه‌ن كه نه‌وه‌یه‌كی ته‌واو دروێنه‌كه‌یان كرد كه به‌روبومی بریتی بوو له هه‌ژاری و جه‌هاله‌ت و نه‌خوێنده‌واری و ئه‌گه‌ری زیانێكی گه‌لێك زۆر هه‌یه له دانپێنانی نێوده‌وڵه‌تی وڵاتان به‌و سیسته‌مه حوكمڕانییه‌ی له‌ئارادایه.
پێش ئه‌و ده‌سپێشخه‌رییه نیشتمانیه كوردستانییه و ته‌نانه‌ت له میانی كاركردن بۆ ده‌سپێشخه‌رییه‌كه، هه‌ندێك بابه‌ت و پێشبینی هه‌ن نابێت دوور كه‌وێت له هزر و بیرمان بۆ ئه‌وه‌ی ده‌سپێشخه‌رییه‌كه سه‌ر بگرێت و سه‌ركه‌وێت و بۆ ئه‌وه‌ی كابووسی ڕووبوڕووبوونه‌وه دووربخرێته‌وه ئه‌گه‌ر خوانه‌خواسته ڕووبدات، هه‌ر كوده‌تایه‌ك له هاوكێشه‌كه له هه‌موو پێشبینییه‌كان ئه‌سته‌متر و زه‌حمه‌تتری ده‌كات.
له‌و بابه‌ت و پێشهاتانه:
پشتبه‌ستن به هاندانی هه‌ندێ لایه‌ن بۆ ڕووبەڕووبوونه‌وه وه‌كوو ڕووبەڕووبوونه‌وه‌ی عێراق و ئێران له هه‌شتاكان یاخود شه‌ڕی ناوخۆی لوبنانی بۆ لاوازكردنی هێز و لایه‌نه‌كان و، دواتریش پیشاندانی عێراقێكی دیكه‌ی لاواز و بێ بڕیاری پڕ له پرۆژه‌ی ته‌سفه‌وی.
هه‌روه‌ها فشار ده‌خرێته سه‌ر لایه‌نی فه‌رمی بۆ ئه‌وه‌ی له‌گه‌ڵ سه‌رچاوه و باڵه‌كان و بیر و باوه‌ڕی ئه‌و لایه‌نانه بێت كه وا پێده‌چێت ئاماژه‌ی به‌وه‌دابێت كه ئاماده‌یه ڕۆڵێكی سه‌ره‌كی ببینێت له ئاگرخۆشكردن و یاخود ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه كه ڕه‌نگه هه‌ندێ له‌وكه‌سانه‌ی كه پێیان وایه به‌ته‌نیا یان به هاوبه‌شی له‌گه‌ڵ لایه‌نێكی دیكه سه‌ركه‌وتن به‌ده‌ست دێنن وا بزانن كۆمه‌ڵگای نێوده‌وڵه‌تی كه پێشتر چه‌ندین قه‌یرانی ولاتانی ئیداره داوه، هه‌مان عه‌قڵییه‌ت و بیروبۆچوونی ئه‌وی هه‌یه‌و، جه‌نگ باشترین هۆكاره بۆ مانه‌وه له ده‌سته‌ڵات، ئه‌م هه‌ڵس و كه‌وته‌ش ئه‌گه‌ر ڕووبدات ئه‌وه ڕه‌نگدانه‌وه‌ی ئه‌و عه‌قڵییه‌ت و هزره‌یه كه درك به مه‌ترسییه‌كان ناكات و هیچ ئاگاداری سیاسه‌تی نێوده‌وڵه‌تی نییه.
ئێمه له كوردستاندا ئاماده نین خۆمان له‌و موغامه‌ره‌یه بده‌ین كه په‌یوه‌ندیی كۆمه‌ڵایه‌تی بسووتێنێت یاخود زیان به ده‌ستكه‌وته‌كانی گه‌له‌كه‌مان بگه‌یه‌نێت و به‌هیچ شێوه‌یێكیش ئاماده نین بخزێینه نێو پرۆژه‌یێك كه هۆشداریمان لێی دابوو و خه‌ڵكانێك هه‌بوون سوور بوون له‌سه‌ری و ناسنامه لاوه‌كییه‌كانیان كرده سه‌ره‌كی و پرۆژه‌ی به هاووڵاتیبوونیان له‌ناو برد.
ئاساییش و خوێندن و بژێو نه‌ك برسیبوون مافه و به‌خشش نییه بۆ عیراقییه‌كان له‌وانیش گه‌لی كوردستان.
ئێستاش وای بۆ ده‌چین كه هێشتا بیرمه‌ند ماون نه‌هێڵن ئه‌و چه‌مكی ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌یه كه هه‌یه سه‌ركه‌وێت، ئێستاش هه‌وڵی ئه‌وه ده‌ده‌ین كه فاكته‌رێكی به‌هێزكردنی عێراق بین كه هه‌رچه‌ند تابووری پێنجه‌م هه‌وڵ و ته‌قه‌للا ده‌ده‌ن خاك بسووتێنن، هه‌روه‌ها ئێستاش ئاماده‌ین به‌رگری له ئێستاو داهاتووی خۆمان بكه‌ین.
سكرتێری مه‌كته‌بی سیاسی
پارتی دیموكراتی كوردستان