یەكێتیی نووسەرانی كورد، كە یەكێكە لە دەستكەوتە نەتەوەییەكانی بزاڤی ڕزگاریخوازی كورد، چەند دەستكەوتێكی گرنگە، پاراستنی دوو ئەوەندە گرنگترە.
ئەگەر هەڵوەستەیەك لەسەر مێژووی بزووتنەوەی سیاسی و ڕۆشنبیریی كورد بكەین، بۆمان دەردەكەوێت، كە ئەم دوو بزووتنەوەیە، گرێدراوی یەك بوون و كارلێكی ڕاستەوخۆیان بەسەر یەكتردا هەبووە. ئەدەبیات و بزاڤی نەتەوەیی و نیشتمانی هەمیشە پێكەوە دەتوانن پەیامێك ببەخشن و ئامانجە پیرۆزەكان بەدی بهێنن.
بزاڤی ڕۆشنبیری، لەگەڵ هەڵكشان و داكشانی بارودۆخە سیاسییەكە، هەڵكشان و داكشانی بەخۆوە دیوە، لە سەردەمی میرنشینەكانەوە تا دەگاتە ئەمڕۆ، ئەدەبیاتەكە بەهۆی هەڵكشانە سیاسییەكەوە بووژاوەتەوە، لە بۆتان؛ خانی و مەلای جزیری و ئەو قوتابخانە ئەدەبییە، لە سەردەمی بابانەكان؛ نالی و سالم و كوردی و قوتابخانەكەیان، لە ئەردەڵان؛ مەستوورە و، هتد.
ساڵانی حەفتاكانی سەدەی بیستەم لەگەڵ ڕەخسانی دەرفەتێكی لەباری سیاسی، یەكێتیی نووسەرانی كورد، وەك ڕێكخراوێكی مەدەنی – پیشەیی بۆ كۆكردنەوەی نووسەران و داكۆكیكردن لێیان، بە هۆی ئاوێتەبوون و كارلێكی بزاڤی سیاسی و بزاڤی ڕۆشنبیریی كورد دامەزرا و تواناییە ئەدەبییەكانی ئەو قۆناغەی بە گیانێكی كوردانەوە لەخۆگرت، لەو كاتەوە چالاكییەكانی خۆی لەشێوەی كۆڕ و سیمینار و چاپی كتێب پێشكەش بە خوێنەران و ڕۆشنبیران كردووە، هەر لەوساوە لە هەڵوێستی كوردانەی خۆی لە پێناوی خزمەتكردنی زمان و ئەدەبیات لای نەداوە، تەنانەت لەكاتی پێویستدا بۆشاییە كۆمەڵایەتی و سیاسییەكەشی پڕ كردووەتەوە، ڕاستەوخۆ و ناڕاستەوخۆ ئەندامەكانی خزمەتی دەزگا میدیاییەكانی كوردیان كردووە، ئەوە بێجگە لە بەرهەمهێنانی دەیان دەقی بەرگری و شۆڕشگێڕانەی ئەدەبی کە دەكرێت بە بەڵگەنامەی مێژوویی هزر و هەستی مرۆڤی كورد دابنرێن.
لەپاش ڕاپەڕینەکەی ساڵی 1991، كۆنگرەی ڕاپەڕینی یەكێتیی نووسەرانی كورد لە شارۆچكەی شەقڵاوە ساز كرا، لقەكان سەر لەنوێ دامەزرانەوە، هەڵبژاردنی دەستەی باڵا، ڕەوایەتیی بە قەوارەی ڕێكخراوەیی نووسەران بەخشی، بەڵام بەداخەوە ململانێی ناڕەوا و نالەباری سیاسیی ناوخۆ دەرهاویشتەی خراپی هەبوو، ئەگەرچی نووسەران لەسەر ئەوە سوور بوون یەكێتییەكەیان وەك ڕێكخراوێكی دەستەبژێر بە یەكگرتوویی بمێنێتەوە، بۆیە یەكێتیی نووسەرانی كورد لە كار و چالاكیی خۆی وەستا، بێگومان نووسەران وەستانەكەیان لە دوولەتبوونەكە پێ باشتر بوو، بۆ ئەم هەڵوێستە نەتەوەییە باجی خۆشیان دا.
ئەمڕۆ قۆناغێكی دیكە هاتووەتە ئاراوە، نووسەرانیش مافی خۆیانە بیر لەوە بكەنەوە، جارێكی دی بێنەوە مەیدان و تێكەڵی ڕووداوەكان ببن و ساڵە دژوارەكان تێپەڕێنن، تا بە میكانیزمێكی نوێوە مامەڵە لەگەڵ پێشهات و ڕووداوەكاندا بكەن و لەڕێگەی سازكردنی كۆنگرەوە كە تاقە زامنی دیموكراسیانەی كاراكردنی یەكێتیی نووسەرانە خۆیان نوێ بكەنەوە، كە بە سروشتی خۆی ڕێكخراوێكی ئەدەبیی دیموكراسییە، خۆنوێكردنەوەش خەسڵەتی گرنگ و لە پێشینەی ئەدیبان و نووسەرانە.
یەكێتیی نووسەرانی كورد، چەند ساڵێكە خۆی و لقەكانی كەوتوونەتە بۆشایی یاساییەوە، لەكاتێكدا دەبوو لە كاتی خۆیدا كۆنگرە ببەستێ و ببێتە ڕێكخراوێكی زیندووی چالاك، كەچی لە ڕێكخراوەكانی دیكە پتر پەراوێز خراوە، ئەمەش بۆ نووسەران كارێكی شیاو نییە، چونكە ئەدیبان ئەوەی لە دەستیان بێ تەنیا نووسینە، بیانەوێ و نەیانەوێ پابەندن بە ئێش و ئازار و نەهامەتییەكانی میللەتەكەیان، بگرە باڵوێزی ڕاستەقینەی گەلەكەیانن.
لێرەوە داوا لە حكوومەت و داوودەزگا رۆشنبیرییە پێوەندیدارەكان دەكەین، كە چیتر گلەیی نووسەران نەهێننە سەر خۆیان، ئەو ڕێكخراوە نەتەوەیی و نیشتمانییە شكۆدار و خاوەن مێژووە پڕ سەروەرییە پشتگوێ نەخەن.
یەكێتیی نووسەرانی كورد
مەڵبەندی گشتی
دوو لاپه‌ره جڤاگ یه‌ده‌گ