17ی كانوونی یەكەم، وەك رۆژی ئاڵای كوردستان دیاریكراوە، ساڵانە کوردستانیان لەم رۆژەدا بە بەرزکردنەوەی ئاڵا و رێوڕەسمی تایبەت لە دامەزراوە فەرمییەکان و شوێنە گشتییەکان ئەو رۆژە بەرز رادەگرن.
هەرچەندە پێشتر لەلایەن چەند پارت و رێکخراوێک ئاڵای کوردستان بەرزکراوەتەوە، بەڵام پێش دامەزراندنی کۆماری کوردستان، بۆ یەکەمجار بە فەرمی لە 17ی کانوونی 1945 ئاڵای کوردستان لەسەر شارەوانی شاری مهاباد هەڵکرا، و رۆژی 22ی کانوونی دووەمی 1946 کۆماری کوردستان راگەیەندرا و ئاڵای کوردستان لەسەر دامەزراوە فەرمییەکانی کۆمار هەڵکرا، ئەو رۆژە بە وەرچەرخانێکی گرنگ لە مێژووی سیاسی گەلی کورد هەژمار دەکرێت.
پاش تێپه‌ڕبوونی 59 ساڵ له رۆژی 19/6/2009، پەرلەمانی کوردستان بە بڕیاری ژمارە 48 بە کۆی دەنگ رۆژی 17ی کانوونی یەکەمی بە رۆژی ئاڵای کوردستان دەستنیشان کرد، ساڵانە لەو رۆژەدا لە هەرێمی کوردستان ئەو رۆژە بەرز رادەگیرێت.
واتا و هێمای رەنگەکانی ئاڵای کوردستان:
رەنگی سوور: شۆڕش، خوێن رژان لە جەنگ، ئازایی، هێز، یەکسانیی.
رەنگی زەرد: رووناکیی، درەوشانەوە، وریایی، ئاگر.
رەنگی سپی: ئاشتیی، ئارامیی، ئاگربەست.
رەنگی سەوز: سەوزایی، وڵات، پاراستن، لاوێتیی.