هه‌ینی, تشرینی دووه‌م 22, 2024

هۆشیار زێباری: هێرشی ئیسرائیل بۆ سەر عێراق پێشبینی کراوە

هۆشیار زێباری، ئەندامی مەکتەبی سیاسیی پارتی دیموکراتی کوردستان، لە پانێلی کۆڕبەندی مێپس گوتی: “زۆرێک لە مێژووناسان و ستراتیژناسان پێیان وایە جیهان ئێستە بە جەنگی ساردی دووەمدا تێدەپەڕێت بەهۆی سیستەمی فرە جەمسەری و شەڕەکانی ئۆکرانیا، گرژییەکانی تایوان لەگەڵ چین و وڵاتانی تری ناوچەکە، و شەڕی بەردەوامی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، بۆیە بە گشتی دەرفەتەکان گەشبین نین؛ بەڵام لە درێژخایەندا، بڕوامان وایە کە هێزەکانی ئاشتی و دیموکراسی  لەم ڕووبەڕووبوونەوەیە سەردەکەون.”

ئاماژەی بەوەش دا “ئەوەی لە حەوتی ئۆکتۆبەر ڕووی دا، هەڕەشەیەک بوو بۆ سەر دەوڵەت و بیرکردنەوەی دەوڵەتی جوولەکە. ئەم شەڕە پەرە دەستێنێت، دەڕژێتە دەرەوە. لە غەززە نامێنێتەوە، غەززە تێدەپەڕێت. ساڵێک دوای ئەوە، دەبینین چی ڕوو دەدات لەم ڕووبەڕووبوونەوەیەدا. عێراق لەم ململانێیە پارێزراو نییە. سەرەڕای ئەوەی هەوڵی زۆر دراوە لەلایەن حکومەتی عێراق و سیاسەتمەدارانەوە بۆ دوورکەوتنەوە لەم ململانێیە، بەڵام بە ڕاستی هێزە نادەوڵەتییەکان وڵات ڕادەکێشن و پاڵی پێوە دەنێن بۆ ناو گەرمەی ئەم ململانێیە.  هەروەها دەرفەت هەیە، بە ڕاستی، بۆ تۆڵەسەندنەوەی ئیسرائیلی دژی هەندێک ئامانج لە عێراق. ئەمە شتێکی زۆر چاوەڕوانکراوە کە لە داهاتوویەکی نزیکدا ڕوو بدات بەهۆی هەڵسوکەوتی هەندێک لەم هێزە نادەوڵەتییانە.”

باسی لەوەش کرد، ” پێش ئەوەی باسی خۆشگوزەرانی بکەین، پێم وایە مەرجەکانی خۆشگوزەرانی چین؟ بێگومان، یەکەم مەرج ئاشتی و ئاسایشە، کە بابەتی ئەم فۆرۆمەیە. تا ئاسایش نەبێت، تا ئاشتی نەبێت، هەموو قسەکانی تر دەربارەی گەشەپێدان یان خۆشگوزەرانی یان چاکسازی ئابووری دەبێتە خەیاڵ”

هۆشیار زێباری گوتیشی: “بۆ ئێمە لێرە لە هەرێمی کوردستان، پێم وایە وەک سەرۆک بارزانی ئەمڕۆ بەیانی لە وتارەکەیدا باسی کرد، کە زۆر شانازی دەکەین بە گەلەکەمان بۆ ئەنجامدانی یەکێک لە ڕوونترین هەڵبژاردنەکان کە هەمانبووە لەگەڵ بەشداری و ئەنجامەکەی، و ڕەزامەندیمان لەو وەرگرتووە. ئێستا ئەنجامەکان لەلایەن کۆمسیۆنی هەڵبژاردنەکان لە بەغدا پەسەند کراون بۆ دەستپێکردنی گفتوگۆکانمان لەگەڵ هەموو براوەکانی ئەم هەڵبژاردنە بۆ پێکهێنانی حکوومەت بە زووترین کات، بەبێ پەیوەستکردنی بە گەشەپێدان یان هەڵبژاردنە نیشتمانییەکانی بەغدا، چونکە ئەوە دەبێتە زیانێک بۆ کورد لەم سەرمایەگوزارییە لەم پرۆسە دیموکراسییە سەرکەوتووە.”

گوتیشی”سەبارەت بەو بابەتەی تر کە باستان کرد، چۆن خۆشگوزەرانی و سەقامگیری بە باشبوونی ئابووری ببەستینەوە، چەند مەرجێک هەیە. ئەو کەسانە لە حکومەت هەن کە ڕایانگەیاندووە دەیانەوێت چاکسازیی ئابووری بکەن، دامەزراندنی زیاتر هەبێت، ئابووری هەمەجۆر بکەن. بەڵام ئەمانە تەنها خواستن. من وەک وەزیری دەرەوە بۆ درێژترین ماوە لە مێژووی عێراق و وەک وەزیری دارایی، وەک سیاسەتمەدارێک لە بەغدا خزمەتم کردووە. دەزانم چەند مەرجێک هەیە. تا نەیگەیتێ، زۆر قورس دەبێت بگەینە ئەو ئاستەی خۆشگوزەرانی کە دەمانەوێت بۆ ئەم وڵاتە بیگەینێ، کە سەرچاوەدارە، کە دەوڵەمەندە، کە هەموو پێکهاتەکانی سەرکەوتنی هەیە، بەڵام حوکمڕانی باشمان کەمە. چۆن هەموو ئەم فاکتەرانە پێکەوە بێنین. سێ بەربەستی سەرەکی هەیە بۆ چاکسازی ئابووری لەم وڵاتە. یەکەمیان بە ڕاستی گەندەڵییە، گەندەڵی بڵاوبووەوە، کە گەیشتووەتە ئاستێکی نا هاوتا. باسی ملیۆن ناکەین، باسی ملیار دەکەین، دزی سەدە، ملیارەکان کە گواستراونەتەوە و هتد. تا حکومەتێکی باشت نەبێت بۆ کۆنترۆڵکردنی گەندەڵی، ئەستەمە. دووەم، سیستەمی دادوەری. دەبێت دادپەروەر، سەربەخۆ و یەکسان بێت. بەبێ داد، وڵات شیاوی وەبەرهێنان نابێت. مەبەستم ئەوەیە، ئەمە یاسایە نەک تەنها لێرە بەڵکو لە هەموو جیهان. هەروەها ئەوەی ئەم وڵاتە کەمیەتی، و لێرە لە هەرێم و حکومەتی سەرۆک وەزیران هەوڵ دەدات پێی بگات، سیستەمێکی داراییە، سیستەمێکی دارایی مۆدێرنی بانکی، مامەڵە، گواستنەوە. حکوومەت هەوڵ دەدات دیجیتاڵی بکات، بە ڕاستی ئەم هێڵانە پەیڕەو بکات. بەڵام ئەمە پرۆسەیەکە. سەبارەت بە وڵات بە گشتی، بە ڕاستی وڵات پشت بە یەک سەرچاوەی داهات دەبەستێت، ئەویش نەوتە.”