یەکشەممە, تشرینی دووه‌م 24, 2024

سەرۆكی كۆمەڵەی نەهێشتنی جگەرەكێشان: پێویستە لە هەرێمی كوردستان سەنتەرێك بۆ چارەسەركردنی ئالووەدەبووانی نێرگەڵە كێشەكان بكرێتەوە

كۆمەڵەی نەهێشتنی جگەرەكێشان، لە ساڵی 1999 دامەزراوە تاوەكو ئێستا ژمارەیەك چالاكیی جۆراجۆری سازداوە و د. فەیسەڵ عارەب بلباس، كە سەرپەرشتی كۆمەڵەی نەهێشتنی جگەرە كێشان لە هەرێمی كوردستان دەكات لە دیمانەیەكدا لەگەڵ هەولێر باس لەوە دەكات كە مەبەستیان لە دامەزراندنی كۆمەڵەكەیان تەنها بۆ هۆشیاركردنەوەی هاوڵاتیانی هەرێمی كوردستانە لە زیانەكانی جگەرە و دەیانەوێ لە خەڵكی بگەیەنین كە جگەرە جگە لە زیانی ماددی زیانی تەندروستی و كۆمەڵایەتیشی بە داوەیە. بۆ ئەوە مەبەستەش كۆمەڵەكە ژمارەیەك سەردانی بۆ دام و دەستگاكانی حكومەت كردووە.

سەرۆكی كۆمەڵەی جگەرە كێشان لە دیمانەكەدا گوتی چەندین داتای نزیكراوەییمان لە هەرێمی كوردستان سەبارەت بە جگەرە كێشان كردووە و بۆمان ڕوونبۆتەوە، كە بە نزیكەی 22% پزیشكانی كوردستان جگەرە كێشن و لەناو چینی كارمەندی و كرێكاران زۆرترە، ئەوەشمان تێبینی كردووە كە لەناو چینی نەخوێندەوار و هەژاران، لەناو گەنجان و مێرمنداڵان، رێژەكە زۆر بوو، لەناو ئافرەتانیش تاوەكو ئێستا داتایەكی راستەقینەمان نییە بەڵام لەو بڕوایەداین كە نزیكەی 7% بۆ 8% ئافرەتان جگەرەكێشن.
د. فەیسەڵ پێی وایە كە رێژەی جگەرە كێشان لە ناو پزیشكان بە بەرز دەزانێت و بە پێویستی دەزانێت پزیشكان لە بەر ئەوەی تا رادەیەك ئەوان زیاتر لە خەڵكی ئاسایی لە زیانەكانی جگەرە دەزانن بۆیە پێویستە لە زۆرتر ئامۆژگاری خەڵك بكەن، لەم بارەشەوە بۆیە داواشمان لە وەزارەتی تەندروستی كردووە، كە پێویستە لە هەرێمی كوردستان دامەزراوەیەك یان سەنتەرێك بۆ چارەسەركردنی كەسانی ئالوودەبووی جگەرە و نێرگەلە بكرێتەوە، چونكە خەڵكانێكی زۆر تامەزری وازهێنانی جگەرە دەكەن بەڵام سەنتەرێك نییە تا یارمەتیان بدات
سەبارەت بە دیاردەی نێرگەڵە كێشانیش سەرۆكی كۆمەڵەی نەهێشتنی جگەرەكێشان، دەڵێت: نێرگەلە كێشان هاوشانی جگەرە كێشان زیانی هەیە، پێویستە بگوترێت كە لە رووی كلتوورییەوەش نێرگەلە دوورە لە كلتووری كوردی،، پێشتر كورد تەنها كیس و تووتنی هەبووە و ئەوانەی تەمەنێكیان هەیە دەزانن كە لە دوای هاتنی عەرەبەكانی ناوەراست و باشووری عێراق بۆ هەرێمی كوردستان ئینجا نێرگەڵە كێشان ڕووی لە زیانبوون كرد، هاوكات لەبارەی نێرگەلەی ئەلكترۆنی، ئەو پزیشكەی كورد هۆشداری ئەوە دەدات، كە ئەو مادە شلەی كە تێی دەكرێت، دەبێتە هۆی لەناوبردنی خانەكانی مێشك، ئەو دەمارەخانانەش ئەستەمە دروست ببنەوە.