كارزان گلی – هه‌ولێر
هونەر ڕۆڵێکی گرنگی هەیە لە ژیانی مرۆڤدا و بە بەشێکی جەوهەری ئەزمونی مرۆڤایەتیمان دادەنرێت. لێرەدا چەند هۆکارێک دەخەینەڕوو کە مرۆڤ پێویستی بە هونەر هەیە:
1. *دەربڕینی هەست*: هونەر دەتوانێت ڕێگەیەک بێت بۆ دەربڕینی هەست و بیرۆکەکان بە شێوەیەک کە ڕەنگە لەگەڵ وشەکاندا قورس بێت. یارمەتی مرۆڤ دەدات بۆ دەربڕینی دڵتەنگی و خۆشی و توڕەیی و چەندین هەستی تر.
2. *ناسنامەی کولتووری*: هونەر ڕەنگدانەوەی کولتوور و نەریتەکانە، هەروەها یارمەتیدەرە بۆ بەرزکردنەوەی ناسنامە و سەربەخۆیی. بەشدارە لە گواستنەوەی بەها و بیروباوەڕەکان لە نەوەیەکەوە بۆ نەوەیەکی تر.
3. *ئیلهام و پاڵنەر*: هونەر دەتوانێت سەرچاوەی ئیلهام بێت، جا چ لە ڕێگەی مۆسیقا، نیگارکێشی، یان ئەدەبەوە بێت. دەتوانێت پاڵنەر بێت بۆ ئەوەی مرۆڤەکان بە شێوازی نوێ بیربکەنەوە یان لە ڕوانگەیەکی جیاوازەوە جیهان ببینن.
4. *دەربازبوون لە واقیع*: هونەر دەرفەتێک بۆ دەربازبوون لە فشارەکانی ڕۆژانە دەڕەخسێنێت. سەیرکردنی فیلم، خوێندنەوەی کتێب، یان گوێگرتن لە مۆسیقا دەتوانێت ڕێگەیەک بێت بۆ پشوودان.
5. *پەیوەندی کۆمەڵایەتی*: هونەر مرۆڤەکان کۆدەکاتەوە، جا چ لە ڕێگەی بۆنە کولتوورییەکان، پێشانگاکان، یان کۆنسێرتەکانەوە. پەیوەندی و کارلێکی نێوان تاکەکان بەرز دەکاتەوە.
6. *بیرکردنەوەی ڕەخنەیی*: هونەر بیرکردنەوەی ڕەخنەیی و داهێنان بەرز دەکاتەوە. بەشدارە لە پەرەپێدانی تواناکانی شیکاری و لێکدانەوە. لە غیابی هونەردا ڕەنگە مرۆڤ هەست بە کەموکورتییەک بکات لە هەندێک لەو لایەنانەدا، کە ڕەنگە کاریگەری لەسەر کوالیتی ژیانی و ئەزموونی مرۆڤایەتی هەبێت. گرنگی جۆرەکانی هونەر بە پێی زەمینەی کولتووری و مێژوویی و کۆمەڵایەتی دەگۆڕێت. بەڵام جۆرێک لە هونەر ناتوانرێت بە ڕەها “گرنگترین” پۆلێن بکرێت، چونکە هەر جۆرێک هەڵگری بەها و مانای خۆیەتی. لێرەدا چەند جۆرێکی سەرەکی هونەر دەخەینەڕوو کە لە هەندێک چوارچێوەدا بە گرنگ دادەنرێت:
1. *هونەرە بینراوەکان*: هاوشێوەی نیگارکێشان و پەیکەرسازی، بە ڕێگەیەکی بەهێز دادەنرێت بۆ دەربڕینی بیرۆکە و هەستەکان، زۆرجاریش ڕەنگدانەوەی کولتوور و مێژوون.
2. *مۆسیقا*: ڕۆڵێکی گەورەی هەیە لە ژیانی ڕۆژانەدا، هەروەها بەکاردێت بۆ دەربڕینی هەستەکان و ئاهەنگگێڕان و پەیوەندیکردن.
3. *سەما*: هەست و چیرۆکەکان لە ڕێگەی جوڵە دەرئەبڕێت، وە بە ئامرازێکی پەیوەندی نازارەکی دادەنرێت.
4. *ئەدەب*: پەنجەرەیەک بۆ تێگەیشتن لە ئەزموون و کولتوور و بیرۆکەکانی مرۆڤ دابین دەکات. ڕۆمان و شیعر و شانۆنامە هەڵگری پەیامی قووڵن.٠