چۆن ببم بە فۆتۆگرافەر

ئاوات عوسمان

زۆرینەمان لەگەڵ کامێراکانمان وێنە دەگرین، بەڵام هەموو کەس ناتوانێت خۆی ناوبنێ “فۆتۆگرافەر” بەڵام ئارەزومان بۆ بوون بە فۆتۆگرافەر وادەکات زۆربەی کات ئاستێکی نوێی نیشان بدەین هەرکاتێک کە بمانەوێت بچێتە ناو وێنەگرتن و بیکەن بە خولیا یان پیشەیەک. پێویستە هەوڵی ئەوە بدەیت زانیارییەکی تەواو لەسەر پیشەی فۆتۆگرافی کۆ بکەینەوە ئەو کات ئەتوانێت زاڵ بیت بۆ هەر کارێکی فۆتۆگرافی خواستراو، یان هەرکەسێک دەست بە پیشەیەکی فۆتۆگرافی بکات.

کەواتە یەکەم هەنگاو چیە بۆ هەوڵدانی هەر فۆتۆگرافەرێک کە هیچ ڕێگایەک نییە بۆ ئەوەی بچێتە ناو وێنەگرتنەوە. لە راستیدا، زۆر ڕێگا هەیە کە دەتوانیت گەشتی فۆتۆگرافی دەست پێ بکەیت. نیگەران مەبە، زۆر ئاسانە. وە گرینگ نیە کە تۆ دەست بە کام جۆرە بکەیت. دەتەوێت دەست بە وێنەگرتن بکەیت؟ پێویستە ئەم ئامۆژگارییانە جێبەجێ بکەیت. یەکەم ئیلهامەکەت بدۆزەوە ئایا تۆ خۆت دەبینیت کە زۆرترین وێنە دەگریت؟ ئایا وێنەی ئەبستراکت یان دیمەنی سەرسوڕهێنەرت پێ خۆشە؟ لەوانەیە دەتەوێت بڕۆیتە ناو وێنەگرتنی ڕووداو؟ یان تۆ بە سادەیی دەتەوێت هەموو ساتێک بگریت و ئۆبجێکت کە چاوت دەگرێت؟ هەرچییەک بێت کە تۆ دەتەوێت بیکەیتە ناو وێنەگرتنەوە، هەڵیواسیت و وەک ئیلهامەکەت بەکاری بهێنیت بۆ گەورەبوون و شوێنکەوتنی سۆزی تازەی خۆت ڕێگەیەکی باش بۆ دۆزینەوەی ئیلهامەکەت ئەوەیە کە بزانیت چیت خۆشدەوێت بیکەیت.

ئەگەر حەزت لە گەشتکردن بوو، دەتوانیت بە وێنەگرێکی گەشتکردن دەست پێ بکەیت. بە هەمان شێوە، ئەگەر تۆ لە وەرزشدا بیت، دەتوانیت هەوڵی چالاکی و وێنەگرتنی وەرزشی بدەیت. هەست بە خۆڕایی بکە بۆ تاقی کردنەوە لە جۆری جیاواز لە وێنەگرتن کە لەوانەیە حەزت لێ بکات

دووەم. کامێرایەکی باش وەربگرە کاتێک بیرۆکەیەکی باشی هەیە دەربارەی ئەوەی کە دەتەوێت بابەتەکەت بێت، تەنها شتێکی تر کە پێویستە دەست بکەیت بە وەرگرتنی ئەو ستانەی سەرسوڕهێنەر کامێرایەکی باشە. وێنەگرە تازەپێدەرەکانی ئەمڕۆ بەبەختن کە کامێرای جۆراوجۆریان هەیە کە دەتوانن دەستیان لەسەر بێت. هەر کەسێک کە ئێستا فێری فۆتۆگرافی دەبێت دەتوانێت باشترین کامێرا بەدەست بێنێ وەک ئەوەی دەڵێن، باشترین کامێرا ئەو کامیرەیە کە تۆ ئارەزووت لەگەڵیدا هەیە.

سیێەم. بە وریاییەوە مامەڵەبکە لە وێنەگرتندا، بە ئاشکرا هەمیشە کوالیتی لەسەر چەندایەتیە. گرتنی سەدان وێنە فۆتۆگرافەر دروست ناکات، ئەگەر باش بیریان لێ ناکرێتەوە. پێش هەڵگرتنی کامێراکە لە نزیک دەموچاوت و کرتەکردن لەسەر شاتەرەکە، چەند چرکەیەک بخایەنە ناو بۆ خوێندنەوەی دیمەنەکە، بە شێوەیەکی گونجاو سەرنج بدە لەسەر بابەتەکەت، و بە وریاییەوە چوارچێوەی لێدانەکەت دابنێ.تەنها وێنەی هەموو شتێک مەگرە.

چوارەم. ئامادەبوون لە وۆرکشۆپێک زۆر شت هەیە کە دەتوانیت فێربیت لە وۆرکشۆپی فۆتۆگرافی یان فێرکاری، تەنانەت ئەگەر کامێرات نەبێت، وۆرک شۆپەکان هەموو شتێکت فێر دەکەن لە ڕێکبەندەکانی کامێراوە، یاسا جیاکراوەکان، بۆ وانەی پێشکەوتووتر ڕێکبەندەکانی کامێرا، یاساکانی چوارچێوەدانان، بۆ وانەی پێشکەوتووتر وەک ڕووناکی پیشەیی و بژارکردنی وێنە، ئەوە تێڕوانینێکی نوێت پێدەدات لەسەر وێنە گرتن و ئەوەی کە بە ڕاستی وێنەیەک بە شێوەیەکی بینراو سەرنجڕاکێش دەکات. بەڕاستی باشترین بژاردەیە بۆ بەدەستهێنانی پەروەردەیەکی گونجاو و گشتگیر لە وێنەگرتندا.

پێنجەم. فێربە چۆنی ڕووناکی کۆنتڕۆڵ دەکەی یەکێک لە گرنگترین هۆکارەکان کە دەتوانێت وێنەیەک دروست بکات یان بشکێنێت، ڕووناکییە. بۆیە گرینگە کە وێنەگرێک فێر بێت چۆن بەکاری بهێنێت بۆ بەرژەوەندی خۆی. دەتوانیت ئەنجامی بدەیت بە ڕووناکی ھەموو–وەک تیشکی خۆری بڵاوکراو یان هەر ڕووناکییەکی ناوەوەی بەردەست—بۆ گرتنی وێنەکان کە بە باشی دەرخراوە، بەڵام فێربوون بۆ دانانی بابەتەکەت یان سەرچاوەی ڕووناکی زیادکراو دەتوانیت دەستێک و هەستێکی جیاواز بە وێنەکانت ببەخشیت کاتێک کە تۆ تەنها دەست پێ دەکەیت و دەست ناگات بە دەستکاریکەرەکانی ڕووناکی (ستۆدیۆ لایت) ئەوە یارمەتی دەدات کاتێک دەتوانیت ئاراستەی ڕووناکی بخوێنیتەوە و دەستکاری بکەیت بە بەکارهێنانی ڕەنگکەرەوەکان و فلتەرەکانی ڕووناکی بۆ دروستکردنی دەستاودەستی تیشکە جوانەکان، سێبەرەکان لە ناو دیمەنێکدا.

شەشەم. چالاک بن ئەزموون بەڕاستی باشترین مامۆستایە. دەتوانیت بخوێنیت و بە ڕێکبەندەکانی کامیراکەت هەموو شتێک کە دەتەوێت، بەڵام تاکە ڕێگەیەک کە بە ڕاستی فێری وێنەگرتن دەبیت ئەوەیە کە کامێراکەت لە هەموو شوێنێکدا پێ بێت و کات بۆ چرکاندن دابنێیت. دوای هەموو ئەمانە، چ ڕێگایەکی باشتر بۆ ڕاهێنان و جێبەجێ کردنی ئەو شتەی کە فێرت کردووە لەوەی کە لە راستیدا بڕۆیتە دەرەوە و وێنە بگرم؟ تۆ دەتەوێت سەرم سوڕمان بێت کە تۆ چ دەدۆزیتەوە دەربارەی کامێراکەت و توانا هونەرییەکانی خۆت کاتێک بڕیار دەدەیت کامێراکەت لە کاتی خۆڕایی دا هەبێت و چالاکی چرکاندن ڕێکبخەیت لەگەڵ هاوڕێ وێنەگرەکانی هاوڕێکانت

حەوتەم. کاتت وەربگرە لەگەڵ هەر خولیایەک یان پیشەیەک، فێربوون و گەشەکردن کات دەخایەنێت پەلەکردن بۆ بوون بە فۆتۆگرافەرێکی پێشکەوتوو نەک هەر فشارێکی ناپێویست دەخاتە سەرت وەک فۆتۆگرافەرێکی تازە پێگەیشتوو بەڵکو چێژ وەرگرتن لەکارەکەت دوور دەخاتەوە. خۆت ناچار مەکە وەک پێشکەوتووەکانی تر بیت یان ئامێرە گرانبەها بکڕن کە ناتوانیت بە زوویی بەکار بهێنیت.

بەرەوپێشچوونەکەت هێواش بکە و کات بخایەنێت بۆ فێربوونی هەموو ئەو شتانەی کە دەتوانیت تاقی بکەیتەوە. هەشتەم. مامۆستایەک بدۆزەوە جگە لە دۆزینەوەی ئیلهامەکەت، کەسێک بدۆزەرەوە کە بتوانێت ئیلهامت پێ ببەخشێت. ئەو کەسە دەتوانێت مامۆستایەکی وۆرک شۆپ بێت، هاوڕێیەک، یان هەر کەسێک بزانیت کە بۆ ماوەیەکی زۆر خەریکی وێنەگرتنە. مامۆستایەک دەتوانێت فێری کامێرا و فێڵی فۆتۆگرافی بکات، هەندێک ئامۆژگاری سوودبەخشت پێ بدات، ئەزموونی فێربوون هاوبەش بکەیت و وەڵامی هەر پرسیارێک بدەیتەوە بۆ ئەوەی یارمەتیت بدات بۆ باشترکردنی وێنەکەت.